ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Pyongyang’a yaptığı ziyaret sonrasında Tokyo’ya yönelirken, görüşmeleri “yapıcı” olarak nitelendirdi. Kuzey Kore ise 7 Temmuz’da ABD’nin nükleer silahsızlandırma konusundaki taleplerinin “abartılı” olduğunu ifade etti.
Kuzey Kore Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin toplantıdaki tavrını “son derece üzücü” olarak nitelendirerek, geçtiğimiz Haziran ayında Singapur’da Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ve ABD Başkanı Donald Trump arasında mutabık kalınan anlaşma ruhunu ihlal ettiğini savundu. Güney Kore merkezli Yonhap Haber Ajansı’nın aktardığına göre, Kuzey Kore Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bildiride “Cuma ve Cumartesi günleri yapılan üst düzey görüşmelerde ABD’nin takındığı tavır ve sarf ettiği tutum son derece üzücü” denildi. Ayrıca Pyongyang, “nükleer silahsızlanma hakkındaki tek taraflı ve abartılı taleplerine karşı” ABD’ye sözlü saldırıda bulundu.
Pompeo: İlerleme kaydettiğimize inanıyorum
Reuters’ın haberine göre Pompeo, “Tartıştığımız her unsurda ilerleme kaydettiğimize inanıyorum. Bunlar karmaşık konular, ancak neredeyse tüm önemli konularda ilerleme kaydettik. Bazı konularda ilerleme sağlanırken, bazıları üzerinde biraz daha çalışılmaya ihtiyaç var” ifadelerini kullandı. Mike Pompeo’nun bugün de Japonyalı ve Güney Koreli mevkidaşları ile görüşmeler gerçekleştirip, daha sonra bir basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor.
ABD Dışişleri Bakanı, yapılan görüşmelerin, Kuzey Korelilerin yaptıkları ve Kim ile Trump arasında mutabık kalınan durumların (Kuzey Kore’nin tamamen nükleer silahsızlandırılması) nasıl gerçekleştirileceği çerçevesinde olduğunu söyledi. Bakan, görüşmeden saatler önce yaptığı açıklamada, müzakereler konusunda çok iyimser olmadığını ifade etmişti.
Pompeo, Kim Young-chol ile görüştü
Pompeo, Kuzey Kore liderinin danışmanı olan iktidar partinin üst düzey lideri ve eski istihbarat başkanı Kim Young-chol ile de Pyongyang’da bir araya geldi. ABD’li bakanın Kim Jong-un ile görüşüp görüşmediği ise henüz bilinmiyor. Pompeo, Young-chol ile toplantısı öncesinde geçtiğimiz Cuma akşamı Dışişleri Bakanlığından üst düzey yetkililerle ve CIA yetkilileriyle görüşmelerde bulundu.
Mike Pompeo, 1950- 1953 Kore Savaşı sırasında öldürülen ABD askerlerinin cesetlerinin teslim edilmesini görüşmek üzere iki taraf yetkilileri arasında 12 Temmuz’da yapılması planlanan müzakerelere de atıfta bulundu. Pompeo, Kuzey Kore’nin bir nükleer tesisini yok etmesi için uygulanacak “önlemler” konusunda ise ilerleme kaydedildiğini söyledi.
Heather Nauert: Politikamız değişmedi
Mike Pompeo görüşmelerini sürdürürken, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert de “Politikamız değişmedi” ifadelerini kullandı. Sözcü, “Beklentilerimiz, tam olarak, Başkan Trump ve Kim arasında yapılan Singapur zirvesinde üzerinde mutabık kalınmış konular, yani Kuzey Kore’nin tamamen nükleer silahsızlandırılmasıdır” dedi. Nauert, Pompeo’nun üç ana hedefte ısrarcı olduğunu söyleyerek, bunların “Kuzey Kore’nin tamamen nükleer silahsızlandırılması, güvenlik garantileri ve 1950’deki Kore Savaşı’nda ölen ABD askerlerinin cesetlerinin teslim edilmesi” olduğunu belirtti. Sözcü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Singapur anlaşmasının tüm unsurlarına değinildi” dedi. Heather Nauert ayrıca, ABD’li ve Kuzey Koreli yetkililerin nükleer silahsızlanmaya yönelik çabaların doğrulanması da dahil, “özlü detayların” incelenmesi için çalışma grupları kurulduğunu vurguladı. Gruba ise ABD’nin eski Filipinler Büyükelçisi olarak görev yapmış Kore asıllı ABD’li olan Sung Kim’in başkanlık ettiği belirtildi.
Trump, Kore Yarımadası’na dair iyimserliği korudu
Kim ile yaptığı tarihi toplantıdan bu yana Trump, nükleer savaş tehdidinin olası olmadığını vurgulayarak 1950- 1953 yıllarındaki Kore Savaşı’ndan beri bölünmüş olan Kore Yarımadası’na dair iyimserliği korudu. Bu çerçevede Mike Pompeo’yu Pyongyang’daki ayrıntılı yol haritasını müzakere etmekle görevlendirdi.
Kuzey Kore tarafından yayınlanan bir bildiride, yetkililerin Pompeo’nun gelecekteki görüşmelerde iki lider arasındaki “büyük ilişkileri ve güveni” artırma umutlarını dile getiren Trump’a kişisel bir mesaj taşıdığı belirtildi.
“Kuzey Kore, konumunu güçlendirmeye çalışıyor”
Seul’deki Kuzey Kore Araştırmaları Üniversitesi’nde görevli Profesör Sang Mo Jin, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Pyongyang, ABD’li bürokrat ve Başkan Trump’ı ayrı tutuyor. Bundan emin olun” dedi. Profesör, “Bu durum, görüşmeleri sabote etmeyi amaçlamıyor. Kuzey Kore yaklaşan müzakerelerdeki konumunu güçlendirmeye çalışıyor” şeklinde konuştu.
İki ülke arasında tartışmalar devam ediyor
Sang Mo Jin, “Kuzey Kore, Pompeo’nun güvenlik garantileri için somut önerilerde bulunmasını bekledi. Ancak ABD’nin, bu duruma karşılık herhangi bir şey sunmadan önce nükleer silahsızlanma konusunda taleplerde bulunması Kuzey Kore’yi hayal kırıklığına uğrattı” dedi.
Aynı şekilde Pompeo da AFP’ye “Tam bir nükleer silahsızlanma konusunda yürüttüğümüz çalışma, iki ülke arasında ilişkiler kurarak sağlanır. Bu durum, daha aydınlık bir Kuzey Kore için hayati önem taşıyor ve iki liderin bizden beklediği başarıyı temsil ediyor” dedi.
Washington, tam nükleer silahsızlanmanın bir yıl içinde başlayacağını umuyor. Ancak birçok gözlemci ve Trump’ın eleştirmeni, Kim ile yapılan zirvenin çok bir şey taahhüt etmediği ve sürecin başlamasının yıllar alabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. ABD’de de son zamanlarda Kuzey Kore liderliğinin nükleer silahsızlanmasının ciddiyeti hakkında yeni şüpheler mevcut. Zira ABD istihbaratı, Kuzey Kore’nin yeni uranyum zenginleştirme faaliyetleri üzerinde çalışmalar gerçekleştirdiğini açıkladı. Bu bağlamda ABD istihbarat yetkilileri Reuters’a, Pompeo’nun en azından mevcut bilgilere dayalı olarak incelenebilecek nükleer mevzilerin ve içeriklerin öncelikli listesi üzerinde mutabık kalmaya çalışacağını vurguladı.