ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun İslamabad ziyaretine birkaç gün kala, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif sürpriz bir şekilde Pakistan’a ziyarette bulundu. Pakistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yetkililer, Zarif’in yeni Başbakan İmran Han ve Pakistanlı mevkidaşı Şah Mahmud Kureşi’nin yanı sıra ordu komutanı General Kamer Cavid Bacva ve yeni Ulusal Meclis Başkanı Asad Kayser de dahil bazı Pakistanlı yetkililerle bir araya geleceğini belirtti.
Pakistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, “İmran Han hükümetinin İran ile ilişkilere önem gösterdiği ve bu ilişkileri çeşitli alanlarda güçlendirmek istediği” belirtildi.
İmran Han, başbakan seçildikten sonraki ilk konuşmasında ikili ilişkilerin iyileştirilmesi, ekonomik ortaklıklar, her iki ülkeye de fayda sağlayan projeler aracılığıyla bu ilişkilerin geliştirilmesi taahhüdünde bulunarak İran’a övgüde bulunmuştu. İmran Han ayrıca, Trump yönetiminin Tahran ile imzaladığı nükleer anlaşmadan geri çekilmesinin ardından Washington’un İran’a uyguladığı yaptırımlarda ABD baskısına ortak olmayı reddederek, ABD- İran arasındaki sorunların diyalog aracılığıyla çözülmesi çağrısı yapmıştı. İran hükümeti, iki ülke arasındaki ilişkileri geliştirme konusunda İmran Han hükümetine güveniyor.
İran, halihazırda ABD ile durumun (bölgedeki ülkelerin etkilenmesi de dahil) tırmanmasından endişeli. Bu çerçevede Washington’un Türkiye ve Çin’de gerçekleştirdiği ekonomik savaş karşısında bir ittifak formülü olmasa da Türkiye, İran ve Çin arasında bir anlayış oluşturmak için istişareler yapılıyor.
Trump, Pakistan’a ekonomik ve askeri yardımları askıya almıştı
“Teröre karşı mücadelede ABD ile işbirliği yapmadığı, Pakistan ordusunun Hakkani örgütü ile mücadeleyi reddettiği, Taliban liderlerine Pakistan topraklarını kullanma izni verildiği ve Taliban’a Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani hükümetiyle doğrudan diyaloğa ikna etmek için yeterli baskı yapmadıkları” gerekçesiyle Trump, Pakistan’a ekonomik ve askeri yardımları askıya almıştı.
Eylemciler İran için çalıştıklarını itiraf etti
Aynı şekilde Pakistan ordusunun İran topraklarından gelen Hintli bir casusu gözaltına almasının ardından son birkaç yıldır Pakistan- İran ilişkileri gerilmişti. Aynı şekilde Karaçi’de cinayet ve şiddet eylemlerine karışan bir grup Pakistanlı tutuklanmış, eylemciler ise soruşturma sırasında İran istihbaratı için çalıştıklarını itiraf etmişti.
ABD Genelkurmay Başkanı, Pakistan ziyaretinde Pompeo’ya eşlik edecek
Öte yandan Washington’daki kaynaklar tarafından yapılan açıklamaya göre Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya Pakistan ziyaretinde ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford eşlik edecek. Bu çerçevede ABD Savunma Bakanı James Mattis, Pentagon’da düzenlenen bir basın toplantısında Genelkurmay Başkanı ve Dışişleri Bakanının Pakistan’da İmran Han ile bir araya geleceğini belirtti.
“ABD’nin Pakistan’ın iç işlerine karışmasını kabul etmeyiz”
ABD Dışişleri Bakanı ve yeni Pakistan Başbakanı İmran Han arasındaki ilk telefon görüşmesinde, “Dışişleri Bakanlığının, Pakistan’ın ülke topraklarında faaliyet gösteren tüm terörist gruplarla etkin mücadele etmesinin önemine değindiğine” dair iddiaların ardından sorun yaşanmıştı. Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureşi, telefon görüşmesinde böyle bir konuşmanın yapılmadığını ve ABD’nin Pakistan’ın iç işlerine karışmasını kabul etmediklerini söylemişti.
Ruhani’nin yerine Süleymani mi gelecek?
Diğer taraftan eski bir Arap güvenlik yetkilisi, İran Dini Liderli Ali Hamaney’in bir yakınının telefon görüşmesi aracılığıyla kendisine, “İran Dini Liderinin, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’ye bir sonraki aşamada İran liderliğine dair organize olma çağrısı yaptığını” açıkladı.
İsminin verilmesini istemeyen kaynağa göre Hamaney, Süleymani’ye Washington’un Tahran’a uyguladığı yaptırımlar karşısında ekonomik durumun ele alınmasındaki başarısızlık dolayısıyla İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin tecridi için çalışılmasını bildirdi. Ruhani’den sonra İran liderliğine Kasım Süleymani’nin görevlendirileceği ifade edildi.
Kaynaklar ayrıca, “Süleymani’den Irak, Suriye, Yemen gibi birçok Arap ülkesinin iç işlerine müdahale etmede Hamaney tarafından benimsenmiş aynı politikayı uygulayan İranlı liderlerin kendi ekiplerini kurmalarını talep edildiğini” söyledi. Ancak Şarku’l Avsat söz konusu iddiaların gerçekliğini henüz doğrulayamadı.