Londra/Adil es-Salimi
İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı İshak Cihangiri, ülkede kötüleşen ekonomik durumundan ABD yönetimini sorumlu tuttu.
Cihangiri, ABD’yi İran’a karşı ‘ekonomik savaş’ başlatmak ve ‘komplo kurmakla’ suçladı.
Halk tabanından gelen baskı ve yüksek fiyat dalgasının devam ettiği İran’da dün parlamentoya seslenen Cihangiri, ABD’nin, ‘İran müzakere masasına dönene kadar ülke ekonomisini bloke etmeye çalıştığını’ savundu.
Konuşmasında Hasan Ruhani hükümetinin performansını savunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı, yetkilileri ve halkı ‘Amerikan ekonomik savaşına karşı birlik olmaya’ ve İran hükümetini desteklemeye çağırdı.
Milletvekillerine yaptığı konuşmada hükümetin yapısının değişmesi gerektiğinin altını çizen Cumhurbaşkanı Yardımcısı, İran’ın karşı karşıya olduğu durum nedeniyle yeni bakanlıkların kurulması gerektiğine işaret etti. Cihangiri konuşmasında, Ruhani yönetimi tarafından hükümetin içinde bulunduğu ekonomik durumla mücadelede izlenen metotlara da değindi.
Son aylarda düşüş yaşayan İran’ın yerel para birimi tümen, dün de dolar karşısında serbest piyasada 8 bin ila 9 bin aralığına geriledi. Bu rakam, İran hükümetinin dolara karşılık İran tümeni sabitlediği fiyatın iki katından daha yüksek.
Öte yandan İran Parlamentosu Bütçe Komisyonu üyesi Şahbaz Hasan Pur, ISNA haber ajansına verdiği demeçte, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cihangiri’nin ‘hükümetin yüksek fiyatlara karşı tedbirlerini ayrıntılı bir şekilde açıkladığını’ aktardı.
Meclis Başkanı da ABD’yi hedef gösterdi
Resmi haber ajansları tarafından açıklamalarına yer verilen Meclis Başkanı Ali Laricani, mevcut durumun özellikle ekonomik alanda ülkedeki taraflar arasında daha fazla koordinasyon gerektirdiğine işaret etti. Laricani, ‘ABD’nin iç problemleri körükleyerek durumu kötüleştirdiğini’ iddia etti.
Meclis Başkanı Laricani, Cihangiri’nin parlamentoda yaptığı konuşmanın, ekonomi yetkililerini ülkenin karşı karşıya kaldığı durum ve nedenleri hakkında ayrıntılı bir görüşme yapmaya çağırdığını söyledi.
Öte yandan reformist Meclis Başkan Yardımcısı Mesud Pizişkiyan da Washington ve bölgedeki müttefiklerinin, Tahran’a karşı bir ekonomik savaş sürdürdüğünü vurgulayarak, ekonomik savaşla mücadele için bir kriz odası kurulmasını istedi.
Ülkenin içinde bulunduğu kötü ekonomik koşulları sömüren zenginleri ve iş adamlarını sert bir dille eleştiren Pizişkiyan, ‘’Bu kişiler bir gün altın ve dövizin fiyatını, ertesi gün emlak ve otomobil sektöründe fiyatları yükseltiyor. Bazıları araba veya altın alarak bir gecede milyarlarca dolar kazanıyor. Bunu yaparak bir yandan halkı mağdur ederken, diğer yandan ABD ajandasına bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde hizmet ediyorlar” ifadelerini kullandı.
FATF katılımı tartışmaya yol açtı
İran’ın Kara Para Aklamanın Önlenmesine İlişkin Mali Çalışma Grubu’na (FATF) katılımı için gerekli düzenlemelerin yer aldığı kanun tasarısının meclis tarafından ertelenmesinin ve Hamaney’in FATF üyeliğine karşı çıkmasının ardından ülkede ekonomik duruma ilişkin tartışmalar arttı.
İran Tesnim Haber Ajansı’na göre, Şii Din Adamı Hüseyin Nuri Hemedani dün yaptığı açıklamada resmi makamlara yönelik üstü kapalı eleştirilerde bulunarak, halkın ekonomik sıkıntılardan muzdarip olmasının ‘üzüntü verici’ olduğunu söyledi.
İran parlamentosundan Muhammed Ali Vekili ise Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Meclis Başkanının FATF üyeliği konusunda Hamaney ile görüşme niyetinde olduklarını açıkladı. Parlamentonun, İran’ın FATF üyeliğine ilişkin yasa taslağını henüz yürürlüğe koymadığını ifade eden Vekili, “Biz Dini Lider Hamaney’in açıklamalarından FATF üyeliğine kesin olarak karşı çıkmadığına dair işaretler aldık. Hamaney, FATF’ın olumlu noktalar içerdiğini ve parlamentonun bu temelde bir yasa çıkarılması gerektiğini düşünüyor” şeklinde konuştu.
İran hükümeti geçtiğimiz Mart ayında FATF’a katılmak için bir yasa tasarısı hazırlamış, FATF ise İran’a, kara listeye girmemesi için gerekli düzenlemeleri yapmak üzere ay sonuna kadar zaman tanımıştı.