İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile dün ABD liderliğindeki Batı ülkelerinden gelen adımlara karşılık olarak, iki ülkenin Suriye’deki hamlelerinin hızlanması için görüşmelerde bulundu.

Öte yandan Putin, Moskova’nın Suriye’de çözüm bulunması için Tahran ve Ankara ile yapılan 3’lü işbirliğine olan bağlılığını dile getirdi.

İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, Ruhani’nin Putin ile görüşmesinde “ABD ve müttefikleri tarafından yapılan saldırı, Suriye’de terörle mücadele sürecinde yeni sorunlar ve konularla karşı karşıya olduğumuz anlamına geliyor. Bu daha fazla istişare ve işbirliği gerektirir” ifadelerinin kullanıldığını aktardı. Ruhani bu bağlamda ülkesinin Suriye’deki krizi çözmek için Rusya ile işbirliğinin adımlarını hızlandırmaya hazır olduğunu belirterek, batılı ülkelerin ülkedeki durumun istikrarlı hale gelmesini amaçlamadığını ifade etti.

Ruhani, ABD, Fransa ve İngiltere’nin Suriye’ye yaptığı saldırıyı ‘düşmanlık’ olarak tanımlayarak, teröristlere destek olarak nitelendirdi. ABD’nin saldırısını Suriye’deki terör gruplarıyla ilişkisi olduğunu kanıtlar nitelikte olduğuna değinen Ruhani, ABD’nin bu adımı Doğu Guta gibi önemli bir bölgenin düşmesiyle ilişkili olduğunu ifade etti.

Putin Ruhani’nin açıklamalarına yanıt olarak, Moskova ve Tahran’ın birçok bölgesel ve uluslararası konularda ortak noktalarının olduğunu belirtti.

Putin açıklamasında ABD saldırısının Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nün (OPCW) ülkeye girmesiyle eş zamanlı olarak geldiğini işaret ederek, ABD’nin harekete geçmesinin “Suriye’de barışa ulaşmayı daha da zorlaştırdığını” belirtti. Putin, İran, Türkiye ve Rusya arasındaki istişarelerin ve Suriye’de barış ve istikrar çabalarının devam etmesi gerektiğini vurguladı. İran Parlamentosu Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu üyelerinden Muhammed Cevad Cemali Suriye’deki bölgelere ABD-Fransız-İngiliz üçlü saldırısından sonra Suriye’deki durumu değerlendirmek için İran Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı özel kuvvetler olan Feylek’ul Kudüs (Kudüs Gücü) liderliği ile kapalı kapılar ardında yaptığı toplantı sonrasında açıklamalarda bulundu.

Cemali İSNA haber ajansına yaptığı açıklamada, toplantıda İran Dışişleri Bakanlığı’nda Suriye’ye bağlı Feylek’ul Kudüs liderleri ve yetkililerinin katılımıyla yapılan toplantıda Ulusal Güvenlik Komitesi’nin Suriye’deki son saldırıları ve gelişmeleri görüştüğünü aktardı.

Toplantı Suriye’nin Humus bölgesindeki Tayfur (T4) askeri havaalanında Devrim Muhafızları’nın hava kuvvetlerinden biri albay olmak üzere 4 İranlının öldürüldüğünü açıklamasından günler sonra yapıldı.

İSNA haberinde Suriye’de 4 İranlının öldürüldüğünün açıklanmasının ardından 7 İranlının öldürüldüğüne ilişkin açıklama yapıldığını ve ölen İranlı sayısı hakkında nihai bir açıklama yapılmadığını bildirdi.

Cemali geçtiğimiz Salı günü İran meclisinin etkili isimlerinden Alaaddin Borucerdi liderliğinde bir komitenin 3’lü füze saldırısı için Şam’a gittiğini açıkladı.

Meclis Başkanı Ali Laricani 3’lü saldırıyı kınamak için ABD yönetimini teröristlerin sığınaklarını yeniden canlandırmakla suçlayarak, parlamento oturumu başlattı. İran parlamentosunda 239 milletvekili, Suriye’ye yönelik füze saldırılarını eleştiren bir bildiri yayınladı.

Öte yandan İran “Devrim Rehberi” Ali Hamaney’in Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Velayeti, İran’ın Suriye’ye verdiği desteği vurgulayarak, ABD yönetimini kimyasal madde kullanımını Suriye’ye saldırmak için bahane olarak sunmakla suçladı. Velayeti, Ali Hamaney’in Suriye’ye verilen desteğin süreceği açıklamasından sonra Çin Dışişleri Bakanlığı Danışma Komitesi Üyesi Çi Ping ile yaptığı görüşme aralarında, İran’ın krizin başlangıcından bu yana olduğu gibi Suriye rejimine desteğini sürdüreceğini vurguladı.

Hamaney açıklamasında Duma’daki kimyasal saldırı hakkında herhangi bir yorumda bulunmadı. Ayrıca İran bölgeye yönelik herhangi bir kimyasal saldırının varlığını kabul etmedi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, İngiltere Dışişleri Bakanlığının talebi ile İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ile telefon görüşmesinde bulunduğunu açıkladı.

Zarif, telefon görüşmesinde saldırıyı kınayarak, tek taraflı ve yasadışı olarak tanımladı. Ülkesinin herhangi bir kimyasal silah kullanımına karşı olduğunu vurgulayan Zarif, eski Irak rejiminin İran’a karşı kimyasal silah kullanımını desteklediğini işaret ederek, Batı’yı ‘iki yüzlü’ davranmakla suçladı. Batılı devletlerinin saldırı adımının OPCW ekibinin gelmesinden önce atılmasını ‘şüpheli’ olarak niteledi.