İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani dün parlamentonun sorularını cevaplamaya başlamadan önce yaptığı konuşmada “Beyaz Saray, bugün sevineceğine inanmasın. Oturumun sonunda üzgün olacağını bilsin” diyerek parlamentodaki atmosferi kendi lehine çevirdi. Ancak kendisine yöneltilen 5 sorunun 4’ünde parlamenterleri ikna edemeyen Ruhani için belki de görevinden alınmasıyla sonuçlanabilecek yargı yolu göründü.

Ruhani dün ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının ilk paketini uygulamaya koyduğu 7 Ağustos öncesinde İran ekonomisinde yaşanan kriz nedeniyle parlamenterlerin kendisine yönelteceği soruları cevaplamak üzere İran parlamentosuna geldi. Oturum öncesinde Çalışma Bakanı Ali Rabii ve Ekonomi Bakanı Mesud Karbasyan’dan güvenoyunun çekilmesi Ruhani’yi zor durumda bırakmıştı.

Ancak parlamentoda hesap sorulan tek isim Ruhani değildi. Ruhani ile birlikte başyardımcısı Dışişleri Bakanı, İstihbarat ve İletişim Bakanı da sorulara muhatap oldu. Parlamenterler, Ruhani’den önce söz konusu yetkililere nükleer anlaşmadan sonra bankaların kötü durumda olması, ekonominin kötüleşmesi, işsizliğin artması, hükümetin işsizliği azaltma hamlelerinde başarısız olması ve döviz fiyatlarındaki artışla ilgili sorular yöneltti.

Ruhani’nin konuşması öncesinde İran hükümet yetkilileri, parlamenterlere Dışişleri, İçişleri, Ekonomi ve Çalışma bakanlarının sorulara verdiği cevapları içeren 47 sayfalık bir kitapçık dağıttı.

Oturum öncesi parlamentodaki atmosferi yumuşatmaya çalışan Ruhani, Kuran-ı Kerim’den ayetler okuyarak ve şeytanın insanlar arasına ayrılık koymasına karşı dikkatli olmaya çağırarak yumuşak bir giriş yaptı. Daha sonra da ‘İran Devrim Rehberi’ Ayetullah Ali Hamaney’in kendisine “Oturumda tavsiyelerimi göz önüne al” dediğini ifade etti.

Konuşmasını kendine güvenen, sakin bir adam olarak sürdüren Ruhani hesap vermeyi zayıflık olarak görmediğini belirtti. Parlamentoda bulunmasını fırsat gördüğünü, devletin her kademesinde çalışan sorumluların kanunlar çerçevesinde hesap verebileceğini dile getirdi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Ruhani söz konusu girişi konuşmasında hem “düşmanlara” hem de “dostlara” gerekli eleştirileri yöneltmek için yaptı. Soruları yanıtlandırmasının parlamento ve hükümet arasında çekişme olduğu görüşüne yol açmasının hatalı olduğunu söyledi.

Konuşmasının ardından kendisine yöneltilen 5 soruyu cevaplamaya başlayan Ruhani ülkedeki işsizlik oranının artması, ekonominin kötüleşmesi ve döviz fiyatının artmasından endişe ettiğini dile getirdi. “Ekonomi, siyaset, toplumsal olgular, ulusal güvenlik ve dış siyasette olumlu gelişmeler olduğunu” ifade etti. Son 8 ayda yaşanan gelişmeleri garipsediğini dile getiren İran Cumhurbaşkanı “Bu gelişmeler sadece İranlıları endişelendirmekle kalmıyor. İran içinde ve dışında rejimin geleceğine ve gücüne dair şüphelere de sebep oluyor” dedi.

İranlıların gelecek vizyonlarının değişmesini “büyük acı” olarak niteleyen Ruhani şüphelerin giderilmesi çağrısında bulunarak parlamentonun sorduğu soruların tamamının önemli olduğunu ancak insanların güvenini kaybetmenin karşısında anlam ifade etmediğini söyledi. Yetkililerden İran halkını son yaşanan sorunların geçici olduğuna ikna etmelerini istedi.

Sorunların aşılmasının anahtarının Devrim Rehberi ile İran’daki diğer üç erk arasında koordineli çalışmakta olduğuna dikkat çeken Ruhani, Kum kentindeki bir medresede birkaç gün önce kendisine yöneltilen ölüm tehdidini hatırlatarak, “Eğer birlik olsaydık, devrimin kalesi olan o medrese düşmanların oyunlarına alet olmazdı” diye konuştu. Siyasi rakiplerine birbirlerini şeytanlaştırmamaları uyarını yaparak, “Yıkım yıkımı getirir” ifadelerini kullandı.

Ruhani, konuşmasının ABD’ye yüklendiği bölümlerinde aralık ayında İran’ın 8 kentinde yaşanan halk protestolarının sebeplerinin içteki siyasi ihtilaflar olduğunu, bununla birlikte protestoların ABD Başkanı Donald Trump’ı nükleer anlaşmadan çekilmek için cesaretlendirdiğini öne sürdü. Bu noktada topu dış güçlere atan Ruhani “ABD’nin komplolarına izin vermeyeceğiz. Halkımız buna inanmalı. Beyaz Saray’daki düşmanlar topluluğuna bu komploları uygulama izni vermeyeceğiz” dedi.

ABD’ye yönelik eleştirilerini sürdüren Ruhani, “Beyaz Saray, bu oturumun sonunda mutlu olacağını düşünmesin. Oturumun sonunda üzüleceğini bilmeli” cümlelerini kullandı. Askeri ve siyasi birimlerin Devrim Rehberi liderliğinde birleşmeleri gerektiğine dikkat çeken Ruhani, “ABD’den de yaşadığımız sorunlardan da korkmuyoruz. Bu sorunları en iyi şekilde aşacağız” diye konuştu.

Konuşmasında son olarak nükleer anlaşmaya da değinen Ruhani Dışişleri Bakanı’nın bu konuda detaylı bilgi verdiğini söyledi. İran’ın nükleer anlaşmadan hedefinin nükleer programının barışçıl olduğunu söyleyen Ruhani amacının uluslararası güçlerin yalan bilgiler üzerinden İran’a yaptırım uyguladığını göstermek olduğunun altını çizdi.