Birleşmiş Milletler (BM) çatısı altındaki bazı diplomatlar, Rusya’nın, Suriyeli yetkilileri Anayasa Komitesi oluşturmaya ikna etmek için son bir girişimde bulunarak Şam’a giden, İtalya- İsveç vatandaşı Staffan de Mistura’nın yerine BM Suriye Özel Temsilcisi olarak, Norveçli diplomat Geir Pedersen’in atanmasıyla ilgili çekinceleri olduğunu öne sürdü.
Şarku’l Avsat’a bilgi veren ve isminin açıklanmasını istemeyen bir diplomat, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) beş daimi üyesinin temsilcileri ile yaptığı resmi olmayan toplantılar sırasında bu konudaki istişarelerin hala devam ettiğini söyledi.
Guterres, bir süre önce Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte de Mistura’nın yerine geçecek aday isimlerin belirlediğini ve onay alınmak üzere BMGK’nın beş daimi üyesine gönderildiğini açıklamıştı.
Guterres, Filistin eski Başbakanı Salam Fayyad’ı Libya Özel Temsilciliği’ne atamaya karar verdiğinde, ABD’nin itirazları nedeniyle yaşananların tekrar etmesinden kaçınarak tüm tarafların onayını istiyor.
Söz konusu diplomat, Rusya’nın Norveçli Pedersen’in BM Suriye Özel Temsilcisi olarak atanmasına ilişkin bazı çekinceleri olduğunu söyledi.
Diplomat, Rusya’nın ayrıca BM Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Nikolay Mladenov, Irak Özel Temsilcisi Jan Kubis ve eski Cezayir Dışişleri Bakanı Ramazan Lamamra gibi aday olarak ismi geçen diğer bazı kişilerle ilgili de bazı çekinceleri olduğunu ileterek, “Moskova, Suriye krizinin bu kritik dönemecinde, Mistura’nın halefinin ne yapacağını bilmek istiyor” dedi.
Rus yetkililerin, yeni ismin çalışmalarını, siyasi bir çözüme ulaşmak adına Astana süreci ve Soçi Konferansı’nda sağlanan başarıların üzerine inşa edeceğine dair garantiler almak istediğini ima eden diplomat, Moskova’nın tüm çekincelerine rağmen, sonunda Pedersen’i kabul edeceğine inandığını dile getirdi.
Batılı bir diplomat ise Rusya’nın çekincelerine dair yaptığı yorumda, De Mistura’nın pratikte bir şey yapamadığına dikkat çekerek, Suriye’ye yeni bir uluslararası elçinin atanmasının herhangi bir fayda sağlayıp sağlayamayacağının dikkate alınması gerektiğini dile getirdi.
Aynı diplomat, Suriye hükümetinin Anayasa Komitesi oluşturma çabalarına cevap verip vermeyeceğini ve BM’nin siyasi bir çözüm arabuluculuğunda gerekli rolü oynayıp oynamadığını görmek için, Şam ziyaretine gelen De Mistura’nın geri dönmesini beklemeleri gerektiğini ifade etti.
Guteress’in Özel Kalem Müdürü Brezilyalı diplomat Maria Luiza Ribeiro Viotti ve BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, geçtiğimiz hafta Norveçli diplomatın atanmasına ilişkin son dokunuşları tamamladı. Ancak herkes hem Rus tarafından hem de Suriye hükümetinden gerekli onayı bekliyor.
Tüm onayların alınmasından sonra, Genel Sekreter Guterres’in, BMGK’nın 15 üyesine, BM Suriye Özel Temsilcisi olarak Geir Pedersen’i atama niyetini bildirmek için yazılı bir mektup göndermesi bekleniyor.