Irak genel seçimlerinden zaferle çıkan Şii lider Mukteda es-Sadr, ülkesindeki yolsuzlukla mücadeleye önderlik edeceğini ifade etti.
Üç yıldan bu yana Sadr yandaşları, 15 yıldır yozlaşmış ve yenilenmemiş siyasi sınıfa karşı eski düşmanları komünistler ile yan yana gösteriler düzenlemekte.
AFP’nin aktardığına göre Sadr, dünya yolsuzluk listesinde 12. sırada yer alan bir ülkede kendini bir reform kahramanı olarak gösteriyor.
Öte yandan Alman Haber Ajansı DPA’ya göre Mukteda el-Sadr, seçim sonuçlarının ilanından sonra Twitter hesabı aracılığıyla yaptığı açıklamada seçmenlere hitaben “Oylarınız bizim için onur, boynumuzda emanettir. Irak ve reform, sizin oylarınızla kazandı. Sizi hayal kırıklığına uğratmayacağız” dedi.
Sadr, 12 Ağustos 1973 yılında Bağdat’ın güneyindeki Kufe’de doğdu. Saddam Hüseyin döneminde 1999’da bir suikast sonucu öldürülen ve Irak’ın önde gelen Şii din adamı olarak görülen Muhammed Sadık Sadr’ın da oğlu. Mukteda’nın babası ise Saddam tarafından 1980 yılında kız kardeşi Nur Huda ile birlikte idam ettirilen ülkenin önde gelen düşünürü Muhammed Bakır el-Sadr’ın amca oğlu. AFP’ye göre bu durum 2003 yılı itibariyle Mukteda el-Sadr’a bir prestij kazandırdı. Nitekim daha sonra Mukteda el-Sadr, ABD’nin uyguladığı silah yasağına karşı gelerek Mehdi Ordusu adında on binlerce Şii’yi kapsayan silahlı bir direniş gücü kurdu.
Mehdi Ordusu, 2004 yılının Ağustos ayında Necef’te ABD güçlerine karşı savaştı. Nitekim savaş sırasında, ABD Savunma Bakanlığı’nın 2006 yılında Irak’ın istikrarı için en büyük tehdit olarak tanımladığı en az bin Sadr yandaşı hayatını kaybetti.
Sadr, 2006 sonlarında ortadan kayboldu ve 2011 başlarında Necef’teki el-Hannane mahallesine dönünceye kadar Sadr’ın yaşadığı yer bilinmiyordu. Ancak Mehdi Ordusu, 2008 yılı baharında Basra ve Sadr City bölgesinde ABD ve Irak hükümetine karşı zorlu bir muhalefet yürüttü.
Mukteda es-Sadr, özellikle Bağdat’ın yoğun nüfuslu Sadr City bölgesinde yoksul Şiiler arasında büyük bir popülariteye sahip.
Öte yandan Sadr’ın kişilik ve eğilimleri, İran ve ABD açısından ciddi sorunlar oluşturmakta. Nitekim Washington, Mehdi Ordusu’nu unutmazken, Tahran da saygın dini liderleriyle tanınan Sadr ailesinin düşmanca tavırlarını unutamamakta.
Iraklı siyasi analist Assam el-Fili “Sadr’ın halk kurallarını kabul etmesinin ve sokaklara sahip olmasının birçok taraf için endişe kaynağı olduğunu” ifade ediyor.
Irak’ta 12 Mayıs’ta yapılan genel seçimlerin kesin sonuçlarına göre, Şii lider Mukteda es-Sadr’ın desteklediği koalisyon birinci çıkmıştı.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği Daire Başkanı Riyad Bedran, Bağdat’ta komiserlik binasında düzenlediği basın toplantısında, kesin sonuçlara göre ülkede birinciliği Sadr’ın elde ettiğini bildirdi.
Sadr’ın desteklediği Sairun (Reforma Yürüyüş) koalisyonu 329 sandalyeli mecliste 54 milletvekili kazandı.
Seçimi kazanan Sadr’ın ittifakında, partisi İstikame’nin (Bütünlük) yanı sıra seküler gruplar ile Irak Komünist Partisi de bulunuyor.
Sadr’ın Sairun Koalisyonu birinci olmasına rağmen hükümeti kurmak için gerekli çoğunluğu elde edemedi.
Bu nedenle ülkede şimdi bir koalisyon hükümeti belirmek için görüşmeler başlayacak.
Ülkedeki ABD varlığına ve etkisine muhalif olan Sadr’ın, seçimin galibi olan hareketin lideri olmasına karşın aday olmaması nedeniyle başbakan da olmayacak.
Ancak yeni hükümetin kuruluşunda önemli bir etkisinin olacağı değerlendiriliyor.
Sadr hem ABD hem de İran karşıtı bir siyasetçi olarak bu iki ülkenin de destek vermediği bir isimdi. Milliyetçi din adamı Sadr, Irak’taki ABD güçlerine karşı iki ayaklanmaya liderlik etmişti.
Mevcut Başbakan İbadi’nin seçim yenilgisinde kamudaki yolsuzluklara karşı oluşan memnuniyetsizliğin baş rol oynadığı değerlendiriliyor. Sadr önderliğindeki koalisyon yolsuzlukla mücadele temelinde bir kampanya yürüttü.