Güney Kore, Pyong Yang’ın kıtalararası balistik füze deneyiminden sonra yarımadada gerginliği azaltmak için dün Kuzey Kore ile görüşmeler düzenleme önerisinde bulundu.
Bu diyalog teklifi, görüşmelere önceki başkandan daha açık olan Moon Jae-in’in mayıs ayında hükümete gelmesinden beri ilk sayılıyor.
Kızıl Haç, savaşta (1950-1953) dağılan Koreli aileleri içeren bir görüşme önerdi. Güney Kore Savunma Bakanlığı, Fransız ajansın aktardığı bilgilere göre, Kızıl Haç’ın ailelerin ağustosun başında aynı mekanda görüştürülmesi talebi üzerine iki ülke arasındaki hudutta bulunan ateşkes bölgesi Panmunjom’da cuma günü görüşme sundu.
Bakanlığın önerdiği görüşme, 2015 aralık ayından beri iki ülke arasındaki ilk resmi görüşmedir. Eski Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-Hye, Pyong Yang nükleer silah dağıtımı alanında elle tutulur bir icraatta bulunmadığı sürece görüşmelerin yeniden başlamasını reddetmişti.
Güney Kore Savunma Bakanlığı açıklamasında, “biz kara sınırları boyunca askeri gerginliği alevlendiren, karşıt faaliyetlere sınır koyulmasını hedefleyen görüşmeler yapılmasını önerdik.” Denildi. Kızıl Haç, ekim ayının başlarında ailelerin bir araya gelmesi konusunda kuzeyden olumlu cevap beklediğini belirtti. Kore Adası’nın bölünmesine sebep olan savaş, milyonlarca kişiyi ayırdı.
Bu kişilerden birçoğu ailelerini görme imkanı bulamadan öldü. Barış anlaşması yerine ateşkes ile çatışma sona erdi. Sınırın her iki tarafı ile iletişim, mesajlaşma ve telefon görüşmeleri yasak.
2000 yılında iki Kore arasında yapılan tarihi zirveden sonra aileler arası görüşme fiili olarak başladı. Başta yıllık toplantı düzenleniyordu. Fakat Yarımada’nın düzenli olarak yaşadığı gerginlikler sebebiyle, sonunda Kuzey Kore aileler arasındaki bir çok görüşmeyi iptal etti.
Güney Kore Birleşme Bakanı Myeong-Sook gazetecilere yaptığı açıklamada, “Kuzey Kore gerçekten Kore Yarımadası’nda barış istiyorsa, bizim doğru önerilerimize cevap vermesi gerekiyor” diye açıklama yaptı. Seul Kuzey Kore’yi yıkmak veya Kuzeyi kendisine katarak Kore’yi birleştirme peşinde değil diye vurguladı. Pyong Yang iki ülke arasındaki iletişim kanallarına yardımcı olmaya teşvik etti.
Başkan Moon Jae-in seçildiğinde, Kuzey Kore’ye el atacağına söz verdi fakat Pyong Yang’ın nükleer ve balistik programlarını hızlandırması ile bu strateji düştü.
Kuzey Kore 2006 yılından itibaren 2016 yılının başlarına kadar 5 denemeden sonra 4 Temmuz’da kıtalararası balistik füze atımında başarılı bir deneme gerçekleştirdi. Pyong Yang’ı Birleşmiş Milletleri nükleer silah ile tehdit etme hedefine yaklaştıran bu deneme, tüm dünyada sert bir dil ile kınanmasına sebep oldu. Ve Beyaz Saray’ı uluslararası yaptırımları ağırlaştırmak için daha fazla çaba sarf etmeye itti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, dün iki tarafın durağanlıktan çıkmak ve diyalog ve müzakerelere yardımcı olmak için olumlu yöne doğru ilerlemesi konusunda, Güney Kore’nin girişimlerini ümit verici olarak karşıladı. Sicong Araştırma Enstitüsü uzmanı Tişyong Siyong, “önerilen toplantılar eğer yapılırsa on yıldır tırmanan gerginliğin şiddetinin azalması için nadir bir durum oluşacağını söyledi ve bu durumun her ne kadar Kuzey Kore’nin askeri programlarından vazgeçmeye niyeti olmasa da, mevcut krizin yaşattığı gerginliğe biraz nefes aldıracağını ekledi. İki grubun öncelikle her iki tarafın sınırlarında meydana gelen protestolar çerçevesinde görüşmeler yapacağını sözlerine ekledi.
Diğer taraftan AB devletleri son zamanlarda yaptığı kıtalarası ilk füze denemesi sebebiyle Kuzey Kore’ye yeni yaptırımlar uygulamak üzere anlaştı.
Geçtiğimiz ay AB, komünist ülkenin doğu sahilleri yakınına bir dizi ‘Kruz’ tarzı kara ve deniz füzeleri atmasından sonra, Kuzey Kore’ye karşı yaptırımlarını genişletti. 28 devleti içine alan Avrupa Meclisi uluslararası güvenlik yasalarına açıkça ihlal olarak gördüğü, Kuzey Kore’nin 4 Temmuz’da yaptığı kıtalararası füze atımı operasyonunu kınadı. Yapılan açıklamada, “meclisin uluslararası güvenlik meclisi görüşmeleri çerçevesinde ortakları ile istişare ederek özellikle ek bağımsız kısıtlayıcı tedbirler dayatma yoluyla daha uygun tepkiler vereceği ifade edildi.
Bağımsız kısıtlayıcı uygulamalar, güvenlik meclisinin uyguladığı ayrı yaptırımlar seviyesine çıkarıldı. Avrupa’nın Kuzey Kore yaptırımları 2006 yılında başladı. Uzmanların Pyong Yang’ın Birleşmiş Milletler topraklarını vurma gücüne sahip olduğunu işaret ettikleri nükleer ve balistik programları durdurması için uluslararası çaba ile şekillendi.
Öte yandan Avrupa Birliği Dışişleri Bakanı Federica Mogherini, “blok devletlerin dışişleri bakanları bizim nazarımızda çözüme ulaşmanın ancak diplomatik ve siyasi olarak mümkün olacağını görüyorlar” diye vurguladı. Meclis ayrıca, Kuzey Kore’nin meşru diyalog kapısını kapatarak meseleyi askeri olarak çözmesine muhalif olduğunu beyan etti.
Bakanlar, Kuzey Kore’de gerginliği azaltmak ve nükleer silahlardan arınmak için, faydalı ve doğru bir diyaloga katılması konusunda Pyong Yang’ı teşvik ederek, Güney Kore’yi komuta eden diplomatik yola desteklerini ifade ettiler. İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ise, Pekin’i izole edilen devlete baskılarını artırmaya davet etti. Gazetecilere yaptığı açıklamada, Brüksel’deki Avrupalılar’ın gözünde, görüşmelerde ortak noktaya ulaşmak için en iyi yol Çinliler’e baskı yapmaktır. Bu alanda ilerleme kaydedebiliriz. Fakat hala yapılması gereken çok şey var.