ABD Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un arasında düzenlenecek tarihi zirveye günler kala ABD, Çin ve Singapur’da diplomatik faaliyetler hız kazandı. Bu çerçevede Singapur Dışişleri Bakanı bugün Pyongyang’ı ziyaret ederken Japonya Başbakanı da Beyaz Saray’da görüşmelerde bulunuyor. Benzer şekilde Kuzey Kore liderinin yardımcısı da bugün Pekin’deki üst düzey yetkililerle görüşmelerini tamamlayacak.
Japonya Başbakanı Şinzo Abe bugün Trump’ı Kim ile toplantısında Japonya’nın güvenlik endişelerine de değinmesini talep etmek üzere Washington’a gitti. Trump ile yakın bir dostluğa sahip olan Abe, ABD Başkanı ile birçok defa Beyaz Saray’da ve özel golf tesislerinde bir araya geldi. İki lider, Trump’ın ABD Başkanı olarak seçilmesinden bu yana 8’i doğrudan olmak üzere 30 kez görüştü. Reuters’ın aktardığına göre yetkililer, Washington’ın “Tokyo’nun Pyongyang’a yönelik tutumunun tamamen farkında olduğunu” belirtti.
Şinzo Abe, Washington’a ulaşmadan önce gazetecilere yaptığı açıklamada, “Başkan Trump ile doğrudan ve telefon aracılığıyla iletişim kurduk. Pozisyonlarımız tamamen aynı” dedi. “ABD ve Kuzey Kore arasındaki bu tarihi zirveden önce başta kaçırılan vatandaşlarımız olmak üzere nükleer silah ve füze konularıyla ilgili gelişmelere dönük koordinasyon sağlamak için Başkan Trump ile görüşeceğim” ifadelerini kullanan Abe 10 yıl önce Pyongyang’ın ajanları tarafından kaçırılan Japonlara atıfta bulundu. Japon Başbakan ayrıca “ABD- Kuzey Kore zirvesini başarılı kılmak istiyorum” dedi.
Kısa menzilli füzelere karşı savunmasız olan Japonya, kasım ayında ABD Kongresi’nde ara seçimleri yapacak olan Trump’ın ABD sadece şehirlerini nükleer saldırılardan koruyabilecek bir anlaşmaya varmasından kaygı duyuyor. Aynı şekilde Japonya, Trump’ın Güney Kore’deki ABD birliklerini azaltmasından ve Japonya’yı büyük ölçüde Çin nüfuzu altındaki Kore Yarımadası’nda ön saflarda bırakmasından da endişeli.
Şinzo Abe’nin Dışişleri Özel Danışmanı Katsuyuki Kawai, Reuters’a yaptığı açıklamada “Bu durum, Japonya anayasasının diplomatik politikaların ve tüm yeni meselelere ilişkin ulusal güvenlik politikalarının tamamen gözden geçirilmesi anlamına gelecektir” diyerek meselenin Japonya ve ABD açısından kabusa dönüşeceğini vurguladı.
ABD Başkanı geçen cuma günü 12 Haziran’daki zirveden çıkacak en somut neticenin 1950- 1953 yılları arasında yaşanan Kore Savaşı’ndan bu yana devam eden ateşkes durumunun kalıcı bir barışa dönüşmesi yolunda düşmanlığı resmi olarak bitirecek “bir belgenin imzalanması” olacağını söyledi. Trump ayrıca ekonomik yaptırımları, askeri tehditler ve diplomasi ile karıştıran eğilimi tanımlamak üzere ABD yönetimi ve Japonya tarafından kullanılan “azami baskı” tabirini bırakmak istediğini belirtti.
Beyaz Saray, geçen salı günü ABD’nin konuya ilişkin siyasetinde değişim olmadığını açıkladı. Japonya da kaçırılan vatandaşları da dahil üç meselesinin çözüme kavuşuncaya kadar Kuzey Kore’ye ekonomik yardım sağlamayacağını vurguladı. Japonya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili gazetecilere yaptığı açıklamada, “Ekonomik yardım konusundaki tavrımız oldukça açık” ifadesini kullandı.
Kaçırılan Japonlar konusu, Şinzo Abe’nin siyasi rotasının temel dayanaklarından biri sayılıyor. Bu çerçevede ABD Başkanı’nın geçen hafta Beyaz Saray’da Kuzey Kore liderinin sağ kolu Kim Yong-chol ile “insan hakları meselesini görüşmediğini” söylemesinin üzerine Abe, Trump’ın Kim ile yapacağı zirvede söz konusu meseleyi gündeme alacağından emin olmak istiyor.
Japon yetkililer ise ticaret başlığının Kuzey Kore sorununun yanı sıra bugünkü Abe ve Trump görüşmelerinin gündeminde olup olmayacağı konusunda spekülasyon yapmayı reddetti. Ancak Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders, “ticaret ve diğer sorunların ele alınmasının beklendiğini” söyledi.
Trump- Kim zirvesi öncesindeki ikinci önemli diplomatik hareketlilik ise Singapur Dışişleri Bakanı’nın bugün başlayacak olan iki günlük Pyongyang ziyareti… Singapur Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bir bildiride Vivian Balakrishnan’ın Kuzey Koreli mevkidaşı Ri Yong-ho’nun davetiyle başkent Pyongyang’a resmi bir ziyarette bulunacağı belirtildi. Fransız Haber Ajansı AFP’nin aktardığına göre bildiride, Balakrishnan’ın Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ile birlikte Kuzey Kore Yüksek Halk Meclisi Başkanı Kim Yong-nam ile de bir araya geleceği ifade edildi. Bildiride, ziyaretin ayrıntılarına dair başka bir bilgi verilmedi.
Tarihi görüşmenin hazırlıkları hız kazanırken zirvenin Singapur’daki turistik Sentosa Adası’nda gerçekleştirileceği açıklandı. Aktarılan bilgilerde Trump ve Kim’in Sentosa’daki Capella Oteli’nde bir araya geleceği belirtildi.
Güney Kore’de yayın yapan KBS WORLD radyosuna göre, Kuzey Kore lideri Kim’in özel kalem müdürü Kim Chang-son dün Singapur’da zirvenin hazırlık faaliyetlerine katıldı.
Alman Haber Ajansı DPA’nın belirttiğine göre Kuzey Koreli yetkilinin bugün öğleden sonra da Pekin’den Pyongyang’a dönmesi bekleniyor. Yetkilinin konakladığı yer hakkında bilgi verilmezken Pekin’deki “Diaoyutai Devlet Konukevi’nde misafir edildiği tahmin ediliyor. Yapılan yorumlar Kim Chang-son’un Çinli yetkilileri Singapur’daki toplantılar hakkında bilgilendirmiş olabileceği yönünde.
Çin, geçen cuma günü ABD ve Kuzey Kore’ye Kore Yarımadası’nı silahsızlandırılması için diyaloğa devam etme ve birlikte çalışma çağrısında bulundu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lu Kang, cuma günü yaptığı açıklamada, “Mevcut durumda Kuzey Kore ve ABD’nin bu süre zarfında elde edilen olumlu ilerlemeyi takdir etmesini, sabırlarını sürdürmesini, karşılıklı dostça ifadeler kullanmasını, diyalog ve istişare yoluyla ortak kaygıları gidermek için çalışmaya devam etmesini ve Yarımada’nın silahsızlandırılmasını desteklemesini umuyoruz” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Putin dün ABD’li mevkidaşının Kuzey Kore lideri ile toplantı düzenleme kararını “cesur ve olgun” bir hareket olarak nitelendirdi. Putin, toplantıdan “olumlu bir sonuç” beklediğini söyledi.
Reuters’ın haberine göre Vladimir Putin, China Media Group’a verdiği röportajda “ABD Başkanı Donald Trump’ın Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile doğrudan temas kurarak gerçekleştireceği bu cesur ve olgun adımın hepimiz açısından olumlu sonuçlanmasını umuyorum” ifadesini kullandı.
Donald Trump, geçen mart ayında “Yakında Putin ile bir araya geleceğiz” açıklamasında bulunmuştu. Ancak o günden bu yana Washington ile Moskova arasında zaten gergin olan ilişkiler, Suriye’deki çalışmalar ve İngiltere’de bir Rus casusun zehirlenmesi dolayısıyla daha da bozuldu.
Sudan ise dün Kuzey Kore ile tüm savunma anlaşmalarını iptal ettiğini duyurdu. Yapılan açıklama ile birlikte Sudan ilk kez olarak Pyongyang ile bu tür bir anlaşmanın varlığını da kabul etmiş oldu. Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bildiride Hartum’un Kuzey Kore’ye karşı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi yaptırımlarını uygulamak üzere bir komite kurduğu da ifade edildi.