Sudan’da iktidardaki Ulusal Kongre Partisi Şura Konseyi, Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in 2020 yılında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmasına onay verdi.
Resmi ajansların aktardığına göre, iktidardaki Ulusal Kongre Partisi, Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in 2020 seçimlerinde üçüncü dönem için aday olmasına giden yolu açtı.
Ulusal Kongre Partisi Şura Konseyi, Anayasa’nın ‘cumhurbaşkanının sadece 2 dönem seçilmesine’ izin vermesine rağmen, geçtiğimiz Perşembe günü düzenlenen bir toplantı sonrasında Beşir’in adaylığını ilan etti.
Ajanslar yaptıkları açıklamada, “Ulusal Şura Konseyi, Ömer Hasan el-Beşir’i, 2020 seçimlerinde cumhurbaşkanlığı adayı olarak belirledi” ifadelerine yer verdi. Konsey Başkanı, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Tüm parti organları, Beşir’i 2020 seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olarak kabul etti. Bunun için gerekli uygulamaları gerçekleştirdik” dedi.
Parti tüzüğü, cumhurbaşkanının iki dönem başkanlık yapmasına izin veriyor. Ancak haber ajansları, bu çerçevede Ulusal Şura Konseyi’nin, parti tüzüğünün ilgili maddesinde düzenlemeye gittiğini belirtti.
Öte yandan hükümetteki Halk Kongresi Partisi Genel Sekreteri Dr. Ali el-Hac, partisinin henüz Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in yeniden aday gösterilmesinde mutabık kalmadığını belirtti. Yorum yapmak için henüz erken olduğunu söyleyen el-Hac, “Kişilerden değil, programlardan bahsediyoruz. Uygun zamanda ilan edeceğimiz bir aday gündemimiz var” şeklinde konuştu. Ali el-Hac, partisinin, seçim yasası projesine dair bir görüşme daveti aldığını da belirtirken, görüşmeye, görüşlerini belirtmek isteyen birçok parti üyesinin katılacağını ifade etti.
“El-Beşir’in adaylığı, parti tüzüğü ve Sudan Anayasası’nın ihlali demektir”
Diğer taraftan “Sudan’ın Sesi” Başkan Yardımcısı, Adalet ve Eşitlik Hareketi Başkanı Cibril İbrahim, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Ömer el-Beşir’in Ulusal Kongre Partisi Şura Konseyi tarafından üçüncü dönem adayı gösterilmesinin sürpriz olmadığını belirtti. Ancak İbrahim, bu durumun parti tüzüğü ve Sudan Anayasası’nın açık bir ihlali olduğunu vurguladı.
Bu arada Cibril İbrahim, iktidardaki Ulusal Kongre Partisi’ni de ülkeyi aşağıya çekmekle suçladı. Yetkili, “Çözüm, bütünlüğü sağlamak için seçimle ilgili tüm konularda gerekli reform tedbirlerini alındıktan sonra ulusal geçiş hükümeti yönetimi ve denetimi altında özgür ve adil seçimlerin yapılmasında yatıyor” şeklinde konuştu. İbrahim ayrıca, muhalefetin, Cumhurbaşkanlığı adayı kim olursa olsun mevcut hükümetin denetimi altında hileli bir seçime karşı olduğuna dikkat çekti.
Ömer el-Beşir’in yeniden aday olmasına tepkiler büyüyor
Öte yandan Malik Akar liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi Kuzey Örgütü (SPLM-N), geçtiğimiz Temmuz sonunda yayınladıkları bir bildiride seçimlere katılma koşullarının “başta Ömer el-Beşir’in aday gösterilmemesi veya Anayasa’nın değiştirilmemesi, kapsamlı ve adil bir barış anlaşmasıyla savaşın sona erdirilmesi ve diğer konular kapsamında da özgürlüklerin sağlanması” çerçevesinde belirlendiğini açıkladı. Aynı şekilde “Anayasa direnişi ve Ömer el-Beşir’in adaylığının reddinin, halkı uyandırmanın önemli bir parçası olduğu” vurgulandı. Bildiride ayrıca, “Bu uzun ve karmaşık bir süreçtir, bununla mücadele edilmelidir” denildi.
Sudan Halk Kurtuluş Hareketi Kuzey Örgütü, Beşir’in adaylığına direnmek için kitle platformlarının kurulması çağrısında bulunurken, Anayasa değişikliğinin Sudan hükümetine karşı savaşın bir parçası olduğunu vurguladı. Anayasayı değiştirme konusuna ilişkin olarak ise, “Bizi ilgilendirmiyor, halkı ve kitleleri rejime karşı direniş yolunda seferber etme amacımıza zarar veriyor. Bu savaş dün başladı, bugün de devam ediyor. Çekinmeden veya tereddüt etmeden savaşmalıyız” denildi.
Öte yandan gözlemcilere göre, Ulusal Kongre milletvekilleri, Anayasa değişikliğinde zorluklarla karşılaşılmayacağını ve Beşir’in 2020 yılında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday gösterilmesinin tamamlanması için hazırlık yapıldığını söyledi. Muhalefet güçleri ise Anayasanın değiştirilmesi sürecini sert bir şekilde kınadı.
Ulusal Şura Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Yusuf Kubur, Ömer el-Beşir’in diğer 5 kişi arasındaki en muhtemel aday olduğunu belirtti. Kubur, diğer adayların isimlerine dair açıklamada bulunmadı.
Beşir: Darfur’da bir grup hırsız dışında isyancı yok, bölgede barış isteği hakim
Diğer taraftan Beşir, Şura Konseyi toplantısının açılış oturumunda konuşma yaptı. Sudan Cumhurbaşkanı, Darfur bölgesinin Birleşmiş Milletler’in (BM) bir gerçeği haline dönüştüğünü, düşman örgütlerin bile bölgenin güvenli ve istikrarlı olduğunu doğruladığını ve bu durumun da BM-Afrika Birliği Darfur Misyonu (UNAMID) güçlerinin azalmasını sağladığını söyledi. Ömer el-Beşir, “Darfur’da bir grup hırsız dışında herhangi bir isyancı yok. Güney Kordofan ve Mavi Nil bölgeleri, gerçek bir barışa tanıklık ediyor. Bölgede barış için gerçek bir istek var. Kapsamlı bir barış için birkaç eylemi bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Beşir’in aday olması için parti tüzüğünün yanı sıra anayasanın ilgili maddesinin de değişmesi gerekiyor. Anayasanın 57’nci maddesi, cumhurbaşkanının görev süresinin 5 yıl olmasını ve sadece iki kez seçilmesini öngörüyor.
Sudan’da Haziran 1989’dan bu yana iktidarda olan Ömer el-Beşir’in adaylığı, tartışmalara neden oluyor. Beşir, 2010 yılında yapılan seçimlerde cumhurbaşkanı olmuş, 2015’teki seçimleri de kazanarak görevine devam etmişti. Ömer el-Beşir, her ne kadar gelecek seçimlerde aday olmayacağını açıklasa da partisinden yeniden aday olması yönünde çağrılar yapılmıştı.