Suriye muhalefeti, Esed rejiminin Cenevre sürecini başarısızlığa uğratma girişimleri kapsamında uygulamaya koyduğu doğrudan müzakerelere katılma kapılarını kapatma hamlesine doğrudan müzakerelere girme çağrısı yaparak cevap verdi. Rejim heyeti ise dün Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Steffan De Mistura ile yaptığı görüşme sonrasında sessizliğini korudu. Muhalefet heyeti ise De Mistura ile önceki gün başlayan görüşmelerine devam etti.
Muhalefetin Cenevre Müzakere Heyeti Resmi Sözcüsü Yahya el-Aridi tarafından dün yayınlanan açıklamada, rejimi temsilen Cenevre’de bulunan müzakere heyetiyle doğrudan görüşmelere başlama taleplerinin içeriğine dair bilgi verildi. Aridi görüşmelerde Suriye’deki bombardımanların durdurulması, mültecilerin ülkelerine dönmesi için uygun ortamın sağlanması, derinlikli ve kapsamlı bir demokratik değişimin hedeflendiğini bildirdi.
Aridi’nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Müzakere kavramının uzlaşı üzerine inşa edildiği herkesin malumudur. Ancak siyasi kimliğimizden önce Suriyeli kimliğimizle hareket ediyor, Suriye halkının sözünün en üstte olması ve iktidarın Suriye halkına ait olması için çabalıyoruz. Bu çerçevede Suriye’ye ilişkin uluslararası 2254 sayılı kararın hiçbir ön şart olmaksızın uygulanması gerektiğine inanıyoruz. Bu talebimizi gerçekleştirmek için çalışmaya devam edeceğiz. Cenevre müzakerelerinin yeni turunun son haftası tarafların doğrudan müzakerelere başlaması için önemli bir fırsattır. Esed rejimine müzakerelere ciddiyetle katılma çağrısı yapıyoruz.”
Esed rejimi ile doğrudan müzakerelere başlamak için daha önce herhangi bir ön şart koşmadıklarının belirtildiği açıklamada Cenevre müzakerelerinin yeni turunda Suriye’deki krizin bitirilmesi için tek alternatif olan siyasi çözüm sürecinin başlaması için ellerinde fırsat olduğuna dikkat çekildi. “Suriye’de çözüme ulaşmak için siyasi geçiş sürecini ön gören 2254 sayılı uluslararası karar çerçevesinde yüz yüze görüşmelerin başlaması önemli bir çözüm fırsatı arz ediyor” denildi. Siyasi geçiş süreci için Esed rejimiyle doğrudan görüşmelere başlamak için muhalefetin her zaman hazır olduğunun altı çizildi.
Cenevre’de süren Suriye konulu görüşmelerin 8. turuna katılan muhalefet heyeti sözcüsü Ahmet Ramazan, Anadolu Ajansı’na (AA) yaptığı açıklamada, Esed rejimi heyetinin siyasi geçişi görüşmekten kaçındığını söyledi. Doğrudan müzakereleri reddederek terörle mücadele konusunu dayattığını kaydetti.
Rejimin görüşmelerde “reddetme ve ön şart koşma” politikası izlediğini ifade eden Ramazan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Rejim heyeti doğrudan görüşmeleri reddediyor. Rejimin bu tavrı, BM’ye ciddi görüşmeler istemediğine yönelik bir mesajdır. Rejim heyeti görüşmelere ön şart koştu. Esed’in geleceğinin görüşmelerde gündeme gelmemesini istedi. Dolayısıyla rejimin geleceğine ilişkin görüşmeleri reddediyorlar. Ayrıca (geçen ay muhaliflerin yeni müzakere heyeti belirlediği) Riyad 2 toplantısının bildirisini de kabul etmiyorlar.”
Cenevre’de, önceki gün düzenlenen akşam oturumuna dair artan spekülasyonlar ise muhalefet heyetini bu konuyla ilgili açıklama yapmaya yönlendirdi. Cenevre’deki müzakerelere yakın kaynaklar tarafından verilen bilgide De Mistura’nın muhalefet heyetinden gerçekçi olmalarını istediği ve kendilerine yönelik uluslararası desteğin kaybedildiğini söylediği öne sürüldü. Muhalefet heyeti ise bu iddiaları yalanladı.
Konuya ilişkin Şarku’l Avsat’a açıklamada bulunan Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Üyesi ve Muhalefetin Cenevre Müzakere Heyeti Müsteşarı Hişam Merve, söz konusu kaynaklar tarafından nakledilen bilgilerin doğruları yansıtmadığını belirtti. Merve, “De Mistura, önceki akşam yapılan oturumda Cenevre sürecinin önemine dair konuştu. Kendisi, 2254 sayılı uluslararası kararın uygulanması gerektiğini bir kez daha vurguladı” ifadesini kullandı.
Suriye muhalefeti, Cenevre’de paralel iki sürecin işletilmesi için çaba sarf ediyor. Görüşmelerin ekseninin başka mecralara kaymaması için Cenevre müzakerelerinin devamını istiyor. Muhalefet, Esed rejiminin açıkça reddetmesine rağmen Cenevre’deki müzakerelerde rejim ve muhalefet heyetinin doğrudan görüşmelere başlaması gerektiğini savunuyor.