Moskova, S-300 hava savunma füze sisteminin teslimiyle birlikte Suriye hava sahasına yönelik ihlallerin engellenmesi noktasında yeni bir döneme girildiğini açıkladı. Bu sevkiyatın ardından bölgede en çok merak edilen konu ise S-300’lerin Suriye askerinin mi yoksa Rus uzmanların mı kontrolünde olacağı oldu.
İsrail’in ‘hava savunma füzeleri Suriye ordusuna ulaşırsa imha ederiz’ tehdidi, Rusya’nın S-300 hava savunma füze sisteminin teslimatını gerçekleştirmesini engelleyemedi.
Suriye askerleri eğitilecek
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Çarşamba akşamı Güvenlik Konseyi’nde yapılan toplantıda, 4 adet fırlatma rampasının Suriye’ye sevkiyatının tamamlandığını açıkladı. Rus Bakan, S-300 hava savunma füze sistemi kapsamında Şam’a teslim edilen ekipmanlar arasında “Aydınlatma detektörleri, başlıca algılama sistemleri, kontrol makineleri ve 4 adet fırlatma rampasından oluşan toplam 49 adet ekipmanın” bulunduğunu belirtti.
Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre, hava savunma sisteminin birleşik kontrol sistemi kurma çalışmalarının ise 20 Ekim’e kadar tamamlanacağı bildirildi.
Bakan Şoygu, Suriyeli askerlerin 3 ay içerisinde Şam’a teslim edilen S-300 hava savunma sistemlerini kullanmak üzere eğitileceğini söyledi.
Sevkiyat tamamlandı
Uçak ve askeri gemilerin hareketlerini izleme merkezleri, Moskova’nın geçtiğimiz Perşembe günü Lazkiye’de bulunan Hmeymim Askeri Hava Üssü’ne dev kargo uçağı Antonov An- 124 ile S-300 hava savunma sistemlerinin sevkiyatına başladığını açıklamıştı. Sevkiyatın son ayağının ise Salı günü gerçekleştiği bildirildi.
Rusya Savunma Bakanlığı, resmi internet sitesi üzerinden, Suriye’ye gönderilen S-300 hava savunma sistemlerinin ‘Ruslan’ olarak da bilinen askeri kargo uçağından indirilme görüntülerini yayınladı. Görüntülerde fırlatma rampalarının yanı sıra bazı ekipmanlar da görülüyor.
Şoygu’nun açıklamasından bir hafta önce Moskova yönetimi, Suriye’de Rusya’ya ait bir İl-20 keşif uçağının düşürülmesinden İsrail’i sorumlu tutmuştu.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, İsrail ve ABD’nin sert tepkilerine rağmen geçtiğimiz Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Rusya lideri Putin’in talimatı doğrultusunda S-300 füze savunma sistemlerinin Suriye’ye tesliminin 2 hafta içinde tamamlanacağını söylemişti. Putin, bir daha İl-20 keşif uçağı benzeri bir olayın yaşanmaması için ‘Suriye’deki Rus askerlerinin güvenliğini artırma’ emrini vermişti.
Denetimi kimde olacak?
S-300 sistemlerinin doğrudan Suriyeli askerlerin denetimine mi verileceği yoksa Rus uzmanların gözetiminde mi kalacağı yönündeki tartışmalara da değinen Moskova, Suriyeli askerleri sistemi kullanmaları için eğitmeye başladıklarını açıkladı. Bu açıklamayla, İsrail ve ABD’ye, hava savunma sisteminin bilfiil Şam’a teslim edildiği mesajının verilmek istendiği belirtiliyor.
Rus askeri uzmanlar ise S-300 gelişmesini “Suriye’de hava sahası ihlallerinin engellenmesi noktasında yeni bir döneme girildiği” şeklinde yorumluyorlar.
Uzmanlar S-300 sistemlerinin, sadece Suriye değil aynı zamanda komşu ülkelerin hava sahasını da gözleme imkanına sahip olduğunu söylüyorlar.
Rus İzvestiya gazetesine konuşan Savunma Bakanlığı’ndan bir kaynak, yeni S-300 sisteminin sesten daha hızlı giden süpersonik uçak ve balistik füzelere karşı savunma özelliğiyle Suriye’de bulunan önceki sistemlerden daha gelişmiş olduğunu ifade etti.
Bölgede caydırıcı bir rol üstlenecek
Rusya hükümetine yakınlığıyla bilinen Siyaset Bilimi Araştırmaları Merkezi Müdürü Pavel Salin, RIA Novosti haber ajansına yaptığı açıklamada, S-300 sisteminin Suriye’deki istikrarın korunmasına yardımcı olacağı gibi aynı zamanda caydırıcı bir rol üstleneceğini söyledi.
Salin, İsrail’in ‘savunma sistemlerini imha etme’ tehdidine işaret ettiği açıklamasında, “Rus tarafı savunma sistemlerinin teslimatı veya teknik özellikleri hakkında bir şey gizlemiyor. İsrail ve bölgedeki diğer aktörlerin, saldırmaları halinde ortaya çıkacak tehlikenin boyutlarını değerlendirebilmeleri için bütün evraklar açıklandı. Bence İsrail ordu mensubuna değer verir, onları büyük bir risk altına sokmayacaktır” ifadelerini kullandı.
İsrail’in eski Rusya Büyükelçisi Zvi Magen, Rus RBK haber ajansına yaptığı açıklamada, “İsrail, hava savunma sistemlerinin konuşlandırılmasından sonra da gerekli gördüğü görevleri yerine getirmeye devam edecektir. Zira İsrail, İran yanlısı güçlerin nötralize edilmesiyle ilgileniyor. Tel Aviv kendisini korumak adına, İsrail ordusunun Suriye’deki faaliyetlerini engelleyecek olan silahları imha etmek için hazır” diye konuştu.