Suriye Muhalefeti Müzakere Başkanı Nasr el- Hariri, Şam rejimini anayasa komitesini kurma yolunda engeller çıkarmakla itham ederek, rejimin söz konusu engellerinden dolayı “tünelin sonunda bir ışık” göremediklerini kaydetti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya, Türkiye, Almanya ve Fransa’nın Suriye dosyasını ele alma hususunda “ortak bir zeminde buluşacakları” yönündeki umudunu dile getirdi. Bugün İstanbul’da yapılması planlanan dörtlü zirveden belirli neticeler elde edilmesini uzak gören Peskov, Rusya’nın asıl amacının bakış açılarını birbirine yakınlaştırmak ve gündeme ilişkin dosyalara yönelik ortak mekanizmalar geliştirmek olduğunu belirtti. Ayrıca Rusya, Türkiye, Almanya ve Fransa liderleri arasında gerçekleştirilecek zirvenin Suriye meselesiyle ilgili pozisyonları uzlaştırmayı amaçladığını kaydetti.
Peskov daha önce yaptığı açıklamada Rusya’nın zirvede bir atılım beklemediğini dile getirerek, “Konuşmalar şu anda farklı yapıların koordinasyonunu bir araya getirmek ve ortak paydaları bulmak için tutumları gözden geçirmek üzerinde yoğunlaşıyor” ifadelerini kullandı. Peskov Rusya, Türkiye, Almanya ve Fransa’nın Suriye’deki durumun çözülmesini istediğini belirterek, mekanizma ve taktiklerde farklılıklar olabileceğini ifade etti. Farklı açılardan ortaya çıkan dosyaların tartışılmasının önemine dikkat çeken Peskov, zirvenin sonunda ortak bir açıklama yayınlanmasının muhtemel olduğunu söyledi.
Zirvede yeniden yapılanma konusunun ele alınacak
Peskov, “Bu toplantı, denklem hususunda gerçekleştirilen ilk toplantı olmasından ötürü Almanya ve Fransa’nın oynayabileceği rolün doğasını önceden öngörmek zor. Bu, bu türden tartışmaların ilki olacak” diyerek sözlerini sürdürdü.
Fransa ve Almanya’nın farklı çerçeveler ve mekanizmalar içinde Suriye krizine ilişkin tartışmalara katıldığını kaydeden Peskov, Rusya ve Avrupa’nın Suriye’nin yeniden inşasına katkıda bulunan taraflar olduğunu; fakat her tarafın meseleye ilişkin bir vizyonu bulunduğunu ve zirvede yeniden yapılanma konusunun ele alınacağını belirtti.
Nasr el- Hariri, Lavrov ile görüştü
Öte yandan, Suriye Muhalefeti Müzakere Başkanı Nasr el- Hariri, dün Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşmelerde bulunduktan sonra, Lavrov’un Yardımcısı Mihail Bogdanov ile uzun bir oturum gerçekleştirdi.
Toplantı öncesinde “görüşmelerin Suriye’deki çatışmanın çözülmesinde bir dönüm noktası olacağı yönündeki umudunu” dile getiren Hariri, Moskova’nın söz konusu meseleye ilişkin önemli bir role sahip olduğunu ve onlarla görüşmeksizin herhangi bir çözüme ulaşılamayacağını belirtti. Ayrıca bu durumun Suriye muhalefetinin, Rusya ile diyalog kanallarını kapatmak istemediğini göstergesi olduğunu söyledi. Hariri, Şam’ı anayasa komitesini kurma yolunda engeller çıkarmakla itham ederek, rejimin söz konusu engellerinden dolayı “tünelin sonunda bir ışık” göremediklerini kaydetti.
Suriye hükümetinin yeni bir anayasanın oluşturulması yerine mevcut anayasanın yeniden yazılması konusunda ısrar ettiğini vurgulayan Hariri, “Hükümetin ve muhalefetin temsilcilerini de içeren bir anayasa komitesi oluşturmaya yönelik çalışmalar devam ediyor. Hükümet bu komitenin oluşturulmasına yönelik yeni engeller koyuyor ve bir uzlaşıya ulaşma yollarını kapatıyor” diyerek sözlerini sürdürdü.
Hariri, anayasa komisyonun oluşturulması sürecinin başlatılmasına yönelik çabaların önemini vurgulayarak, bunun ayrı bir yol olmadığını, geniş bir siyasi sürece doğru seyreden yolun ilk adımı olduğunu belirtti.
Huzurlu ve tarafsız bir ortam oluşturulmalı
Mültecilerin geri dönüşü ile ilgili Rus girişimleri hususuna değinen Hariri, mültecilerin geri dönmesini sağlamak için güvenli, huzurlu ve tarafsız bir ortam oluşturulması gerektiğini söyledi. Hariri, Suriyeli muhaliflerin Suriyeli mültecileri iade etmeye yönelik çabaları desteklediğini vurgulayarak, bunun yeni bir anayasa ve özgür seçimler gerektirdiğini belirtti.
İran, Suriye’deki varlığını güçlendirmeye devam ediyor
Konuşması sırasında İran’a yönelik sert eleştirilerde bulunan Hariri, Tahran’ın Suriye’deki askeri varlığını güçlendirmeye devam ettiğini dile getirdi. Hariri, Suriye’de 120’den fazla bölgenin İran’ın kontrolü altında olduğuna ve buralarda askeri üsler kurulduğuna dikkat çekerek, İranlıların şu anda daha önce muhalefetin kontrolü altında olan 123 alanı kontrol ettiğini ve bu bölgeler üzerindeki nüfuzunu genişletip kayda değer bir şekilde askeri bakımdan konuşlandığını söyledi.
Hariri, Rus askeri varlığı konusundaki tutumuna dair bir soruya, “Suriye devletiyle anlaşmalara sahip ülkeler halkın çıkarlarına zarar vermedikleri sürece imzalanan anlaşmalara ve sözleşmelere saygı duyacağız” diyerek cevap verdi.
“Rusya, teröristlerin listesini AB’ye teslim etmeye hazır”
Öte yandan, Rusya’nın Avrupa Birliği (AB) Daimi Temsilcisi Büyükelçi Vladimir Çizov, Rusya’nın “Suriye’de kimyasal silahların kullanılmasından sorumlu teröristlerin listesini” AB’ye teslim etmeye hazır olduğunu söyledi.
Rus diplomat, gazeteciler tarafından AB’nin kimyasal silah kullanımına ilişkin yaptırım uygulamak için yeni bir mekanizma oluşturulmasına ilişkin soruya şöyle cevap verdi, “AB yaptırımlar listesinde şu anda herhangi bir isim yok. Rusya bu hususta onlara yardımcı olabilir. İlgili organlarımızın elinde, Beyaz Kasklılar da dahil olmak üzere Suriye’deki teröristlerin ve onların koordinatörlerinin isimlerine ilişkin listeler bulunuyor olabilir.”
AB Dışişleri Bakanları, geçtiğimiz ay Lüksemburg’da gerçekleştirdikleri toplantıda, olayların nerede meydana geldiğine ve sorumluların uyruğuna bakılmaksızın, kimyasal silahların kullanımından ve yayılmasından sorumlu olanlara yaptırım uygulamak için yeni bir mekanizma oluşturulması hususunda anlaştılar.