Bazı kimseler tarihi kararların yayınlanmasından kaygı duyuyorlar. Bu kararların yayınlanmasını destekleyenler ise söz konusu kararların ilan edilmesini sıkılarak bekliyorlar. Bu kararların gerçekleşmesinden çekinenler ise uyarılarda bulunuyorlar. Kararların yayınlanacağı an geldiğinde, kararları kabul etmek için uygun vakit seçildiğinde ve söz konusu kararları uygulamak için elverişli şartlar hazırlandığında insanların endişesi kaybolur. O anlar iyimserlerin bile ummadığı tarzda güvenli bir şekilde gelip geçer.
Reformcu Kral Selman bin Abdülaziz’in araç kullanmayla ilgili aldığı kararlarda durum bu şekildedir. Bu kararlar, Kral Selman’ın Ocak 2015 yılında yönetime geçtiği ilk günden beri Suudlu kadınlara olanaklar tanımak için başlatılan dev sürecin bir parçasıdır. Uygun zamanlama daima Suudi Arabistan’daki doğru parolayı teşkil etmiştir. 2 yıl içerisinde ve son 9 ayda alınan kararlar uygun zamanlarda yayınlanmıştır. Birçok kimse bu kararların imkânsız olduğunu düşünüyor ve endişeleniyorlardı. Aksine bu kararlara karşı uyarıda bulunuyorlar ve ütopik senaryolar üretiyorlardı. Son derece dakik bir hesaplama sürecinden geçen bu kararlar yayınlandığı zaman sürpriz oldu.
Her şeyden önce kadınların araç kullanma kararının politik bir karar olduğunu düşünenlerle aynı görüşte değilim. Bana göre politik bir karar; önemli sosyal bir meseleyle ilgili olduğu zaman, bu kararlar alınmadan önce kültür ve düşünce zemininde kabul edilebilmesi için elverişli ortamın hazırlanması gerekir. Eğer toplum, siyasi bir karar almak için bir dayatmada bulunsaydı bu, uzun süre önce yapılırdı. O zaman karar alıcı, kararların yayınlamasını engelleme ya da yayınlanmasına izin verme işinin topluma bağlı olduğunu görecekti. Fakat geçmiş dönemlerle ilgili problem şu ki, birtakım akım ve hareketler bu konuyu istismar ederek bu tür kararları kabul etmenin ağır sonuçlara yol açacağını ifade ettiler. Toplum, kutsal zannedilen bu tarz fikir ve düşüncelerden kurtulduğu zaman, yapay ve gerçek olmayan etkiden uzaklaşarak karakterini ortaya çıkardı.
Büyük Âlimler Kurulu, kadınların araç kullanması konusunda bir engel görmediğini dile getirerek karara destek verdi. Bundan dolayı bu tür kararları toplumun kabul etmesi için önceden uygun ortamın hazırlandığı büyük organize çalışmaları inkâr etmek mümkün değildir. Haddi zatında böyle bir kararın yayınlanmasının sürpriz olduğunu düşünmüyorum. Suudi Arabistan toplumunun son zamanlarda şahit olduğu gelişme ve modernleşme, kadının araç kullanabileceğine işaret ediyordu. Bu kadar bekleyiş ise tarihi bir anın gelmesi içindi.Bu tarihi an da bilfiil gerçekleşti.
Çünkü Suudi Arabistan’daki sosyal reform treni, yavaşlama ve duraksama olmadan ilerlemeye devam ediyor. Gecikse bile tarihi anın gerçekleşmesi gerekiyordu. İşte siyasi, iktisadi ve sosyal düzeyde önemli ve köklü değişiklikler yapmaktan geri durmayan Suud yönetimi tarafından alınan son reform kararlarıyla birlikte kraliyetteki kadınlar sonunda araç kullanmaya başlıyorlar. Niçin “sonunda” ifadesini kullandığımıza gelecek olursak; çünkü Suud toplumu büyük çabalar sonrasında bu kararın alınmasını geciktiren eski zihniyetin sonuçlarından ancak kurtulabildi. O zamanlar söz konusu zihniyetin kendilerine göre sebepleri ve gerekçeleri vardı. Nitekim Suud toplumu, 3 yıldan az bir sürede modernleşme, gelişme ve uzun süre yasak sayılan durumlarla ilgili sosyal reformun olmasını kabul etmek için hazır olduğunu kanıtladı.
Atılan bu adımın Suudi Arabistan içerisinde sosyal ve ekonomik bakımdan pek çok avantajları bulunuyor. Bütüncül bir projede kadınların sosyal ve ekonomik reform sürecinin parçası olmasında bu kararın büyük bir katkısı olmuştur. Kadınların araç kullanma kararıyla birlikte dış dünyada Suudi Arabistan’a karşı istismar edilen siyasi propaganda kartı diskalifiye edilmiştir.
Sadece politik bir meselenin ele alındığı ortamda bile, kadınların araç kullanma konusu ortaya atıldı. Ozon tabakasını araştırmak için bir konferans düzenlendiğinde kadınların araç kullanma meselesi gündeme geldi. Küçük ve büyük her meselede objektif olmayan ve rahatsız edici bir şekilde bu kart uzun süre kullanılmaya devam etti. Ancak şu an kadının araç kullanmasıyla ilgili herhangi bir kartın istismar edilebileceğini zannetmiyorum. Bu kararın batıda milyar dolarlara mal olan onlarca medya kampanyasından daha üstün olduğunu söylemek mümkündür. Bu kararın sadece bugün, bir ay ya da bir yıl sonra olumlu etkisi ortaya çıkmayacak; aksine Suudi Arabistan önümüzdeki yıllarda kararın pozitif etkilerini hissetmeye başlayacaktır. Çünkü reform olmaksızın kilitlenmesi zor ve acı verici olan bir kapı artık kapatılmıştır.
“2030 vizyonu” ortaya atıldığı zaman kadınların araç kullanmasıyla ilgili soruya Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, kadına böyle bir hakkın verilip verilmemesi konusunda topluma itimat edildiğini ifade etti. Ayrıca Veliaht Prens, konuşmasında gelecek kararlarla ilgili toplumsal değişimin baz alınacağına işaret etti.
Gerçekten Suudi Arabistanlıların istediği değişim meydana geldiği zaman toplum, uzun süre beklenilen tarihi kararın alınmasında hazır bulundu. Hakikaten parola, sosyal değişimde gizliydi. İşte bu, yeni Suudi Arabistan’ın kalkınmasının sihirli denklemi ve gerçek gücüdür. Bir defasında Veliaht Prens, Suudi Arabistan hakkında “Suud toplumunun reform konusunda razı olması halinde, ümitlerimizi sadece gökyüzü sınırlayabilir” şeklinde ifadeler kullanmıştı.