Riyad/Nayef er-Reşidi

Suudi Arabistan, Yemen’in Marib, Aden, Sana ve Taiz kentleri başta olmak üzere farklı yerlerinde Husi milisler tarafından rastgele döşenen mayınları temizlemek için insani girişim başlattı.

Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi (KSRelief) tarafından dün başlatılan Mayın Temizleme Projesi (Masam), Suudi ve uluslararası mayın temizleme uzmanları tarafından 5 aşamalı olarak gerçekleştirilecek ve 40 milyon dolara mal olacak.

Dün söz konusu projenin tanıtımı için Riyad’da gerçekleştirilen toplantıda konuşan KSRelief Genel Sorumlusu Dr. Abdullah er-Rebia, Suudi Arabistan’ın Yemen’e desteğinin sürdüğünü belirtti. Er-Rebia, bu bdesteğin önceliğinin, Yemen’le komşuluk, din, dil, sosyal ve aile ilişkileri bağları olduğuna işaret etti.

KSRelief’in Yemen’e yardımları 600 milyon dolara ulaştı

KSRelief’in Yemen’de 600 milyon dolar değerinde 262 insani yardım projesine imza attığını da vurgulayan Dr. Rebia, ülkenin tüm bölgelerine gıda, sağlık, barınma, toplumsal destek, eğitim ve diğer yardımları ulaştırarak Yemenlilerin acısını hafifletmeyi sürdürdüğünü belirtti.

Yemen’deki İran destekli Husi milisler tarafından sivilleri hedef alan yerlerde, eşi benzeri görülmemiş bir şekilde rastgele mayınların döşendiğine dikkat çeken KSRelief Genel Sorumlusu, bunların kadın, çocuk ve yaşlılar da dahil olmak üzere kayıplara yol açtığını ifade etti.

600 binden fazla mayın imha edildi

Masam projesinin bir yıl içerisinde 5 kademede gerçekleştirilmesinin planlandığına işaret eden Dr. Rebia, kurtarılmış bölgelerde 600 binden fazla mayının imha edildiğini vurgulayarak, bunlardan 130 bininin, uluslararası kuruluşlarca yasaklı gemi mayınları olduğunu, bununla birlikte Marib’te 40 bin, Mayyun Adası’nda ise 16 bin mayının imha edildiğini kaydetti.

Yemen hükümetinin Aralık 2014’ten Aralık 2016’ya kadar yayınladığı raporlara dikkat çeken Dr. Rebia, bu raporlarda mayınların asker ve sivillerin aralarında bulunduğu bin 539 kişinin ölmesine, 3 bin kişinin ise yaralanmasına sebep olduğunun kaydedildiğini açıkladı. Dr. Rebia, raporlara göre sadece Taiz’de 18’i körlük, 274’ü de uzuv kaybı vakası olmak üzere 900’den fazla kişide kalıcı sakatlıkların yaşandığına dikkat çekti.

Masam tarafından sadece bir yıl içinde çok sayıda yaralanma ve kayıp olayının raporlandığına işaret eden Dr. Rebia, Aden, Lahec, Abyan ve Taiz’de mayınlar sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısının 418’e ulaştığını, aynı dönemde bin 775 kişinin de yaralandığını aktardı. El-Cevf ve Marib’te ise mayınlar yüzünden 380 kişinin öldüğünü, 512 kişinin ise yaralandığını kaydetti.

Resmi rakamların, gerçek rakamların çok altında olduğunu vurgulayan Dr. Rebia Masam bunun sebebi olarak bazı vakaların kayıt edilmeyişi gösterdi. DR. Rebia, KSRelief tarafından yönetilen Marib’teki Protez Üretim Merkezi’nde, mayınlar yüzünden sakat kalan 195 engelliye 305 protez tedavisi uygulandığını da sözlerine ekledi.

Merkezin, 12 ile 72 yaş arasında çok sayıda yaralı için gerekli tedavi ve rehabilitasyon hizmeti verdiği açıklayan Dr. Rebia, Marib’te ilk etapta 24 Haziran’a kadar 11 kadın, 12 çocuk ve 346 erkeğin tedavi gördüğünü bildirdi. İkinci etabın halen devam ettiğini aktaran Dr. Rebia, Yemen’deki kamu ve özel tıp merkezlerinde, KSRelief tarafından masrafları karşılanan bir dizi tıbbi tedavinin uygulandığını, bununla birlikte Ürdün’de 45, Sudan’da 13 ve Cidde’de 106 olmak üzere Yemen dışında 2’si çocuk 533 kişinin tedavisinin sürdüğünü belirtti.

Suudi Arabistan’ın Yemen’e insani yardımlardan mülteci desteğine, ekonomiden kalkınma yardımlarına, Yemen Merkez Bankası’na yönelik destekten diğer yardımlara kadar son 3 yılda 11 milyar dolardan fazla yardımda bulunduğunu kaydetti.

Öte yandan toplantıda açıklamalarda bulunan Yemen Dışişleri Bakanı Halid el-Yemani, “Husi milisler, büyük bir insani felakete yol açtı. Siyasi hedeflerine ulaşmak ve darbeyi başarıya ulaştırmak için Arap koalisyonu ve meşru hükümete karşı dünya kamuoyunu harekete geçiren hamlelerde bulundu” ifadelerini kullandı.

Darbeci Husilerin, mayınları, Yemenlilerin çektiği acı ve sıkıntıları artırmak için kullandığına dikkat çeken Bakan, Husilerin doğrudan İran’dan ve bazı diğer ülkelerden gelen çeşitli patlayıcı, mayın ve uzaktan kumandalı bombalar kullandıklarını kaydetti.

Bakan Yemani, bölgenin içinde bulunduğu coğrafi yapının, mayınların bulunması ve temizlenmesi işlemlerini zorlaştırdığa da dikkat çekti.

Husilerin rastgele döşediği 1 milyon mayında ‘İran’ izi

Husilerin kullandıkları mayınların İran mayınlarıyla aynı olduğuna dikkat çeken Bakan Yemani, bu durumun ticari nakliye ve deniz taşımacılığı hatları için ciddi bir tehdit oluşturduğunu ve bu tehlikenin 6 ila 10 yıl devam edebileceğinin altını çizdi.

İlk veriler, Yemen’in farklı bölgelerine 1 milyon mayının döşendiği yönünde. Bu veriler, mayınlar sebebiyle Mart 2015 ile Mart 2018 arasında 693 kişinin öldüğü ve 216 kadın olmak üzere 704 kişinin de yaralandığını gösterdi.

Bakan Yemani, Husilerin mayınları rastgele döşemesinin ve herhangi bir harita ile yerlerinin belirlenmemesinin Yemen için büyük bir sorun olduğuna dikkat çekerek, bu mayınlardan kurtulmanın çok zor olduğunu, çiftçilerin tarlalarına geri dönmesini engelleyeceğini, hayvancılıkla uğraşanların ve balıkçıların her zaman bu mayınların oluşturduğu tehlikeyle karşı karşıya kalacağını söyledi.

KSRelief tarafından başlatılan Masam projesini Yemen’de mayınlardan kurtulma yolunda etkili bir insani girişim olduğunu vurgulayan Bakan Yemani, Husilerin Kızıldeniz’de denize yerleştirdiği mayınların temizlenmesi için başta Birleşmiş Milletler (BM) olmak üzere uluslararası toplum ve örgütlere Yemen meşru hükümetine yardım etmeleri yönündeki çağrısını yineledi.

Hudeyde Limanı ve başkent Sana’nın özgürleştirme operasyonlarının, Husi tehlikesi tamamen ortadan kalkıncaya kadar devam edeceğine işaret eden Yemen Dışişleri Bakanı, Husilerin tek yapması gerekenin BM Yemen Özel Elçisi Martin Griffithss’in barış planına uymak olduğunu söyledi.

Diğer yandan Uluslararası Sivil Savunma Teşkilatı (ICDO) Genel Sekreteri Dr. Vladimir Kovchenhoff, Riyad’da gerçekleşen toplantıda, Yemen, Libya, Suriye ve Irak dahil olmak üzere birçok ülkede mayınların insan hayatını tehdit ettiğine dikkat çekti.

Yemen’deki sivillerin, mayınların neden olduğu tahribattan korunma çabalarına katılmaya hazır olduklarını söyleyen Dr. Kovchenhoff, KSRelief aracılığıyla Suudi Arabistan’ın, sivilleri koruma ve mayınların sebep olduğu fiziksel ve psikolojik acıyı hafifletme çabalarına önemli ölçüde katkıda bulunduğunu da sözlerine ekledi.

Yemen’in Uluslararası Sivil Savunma Teşkilatı’na katılmasından bu yana aktif bir üye olduğunu belirten Dr. Kovchenhoff, bu nedenle, Uluslararası Sivil Savunma Teşkilatı’nın bu zor zamanlarında Yemen’i terk etmeyeceğini ifade etti.

Bunun yanı sıra Masam projesi, bir yıl içinde darbeci Husi milislerin döşediği 300 bin mayının imha edilerek söz konusu bölgenin temizlendiğini ve patlamamış mühimmatların da ele geçirildiğini belgeledi.