Moskova/Raid Cebir

Tacikistan, pazar günü meydana gelen olayla ilgili, çeşitli ihtimaller olduğu açıklamasında bulunduktan sonra, bisikletle seyahat eden yabancı turistlere otomobille yapılan saldırının terör saldırısı olduğunu doğrulamıştı. Saldırıda 4 kişi hayatını kaybetmiş, 3 kişi yaralanmıştı. Tacikistan güvenlik makamları, saldırının sorumluluğu konusunda İran’daki gruplara dikkat çekerken, saldırıyı üstlendiğini duyuran DEAŞ’ın açıklamalarını reddettiler. Emniyet birimleri tarafından yürütülen soruşturmalar, olayın başlangıçta ortaya çıkan hırsızlık ya da trafik kazası olasılıklarından herhangi biri olmadığını gösterdi. Tacikistan güvenlik makamları tarafından yapılan açıklamaya göre, araştırmalar sonucu elde edilen veriler, saldırının ülkedeki durumu istikrarsızlaştırmaya çalışan yerel bir terör örgütü tarafından planlandığını gösterdi.

Saldırının ardındaki gerçek güç IRPT

Tacikistan Savcılığı tarafından yapılan açıklamada, ‘yabancı turistlere yapılan saldırının bir terör eylemi’ olduğuna işaret edilerek, saldırının toplumda korku ve panik ortamı yaratma ve Tacikistan’ın uluslararası duruşunu zayıflatmayı hedeflediği belirtildi. Bununla birlikte savcılık, olaydan sonra sosyal paylaşım sitelerinde görüntüleri yayınlanan saldırıyı DEAŞ’ın üstlenmesinin ‘dikkati başka bir terör örgütünün üzerinden çekilmesini hedeflediği, saldırının ardındaki gerçek gücün ‘Tacikistan İslami Rönesans Partisi (IRPT)’ olduğunu belirtti.

DEAŞ, daha önce Tacik makamları tarafından suçlanan şüphelilere benzeyen ve DEAŞ lideri Ebu Bekir el-Bağdadi’ye sadık olduklarını ifade eden beş kişiyi videoya çekerek saldırıyı üstlenmişti.

Tacikistan İçişleri Bakanlığı, ‘İran’da eğitim gören’ ve IRPT üyesinin turistlere yönelik saldırının planlayıcısı olduğunu doğrularken, IRPT saldırıyla ilişkisini reddetti. Tacikistan yönetimi 2015 yılında ülkenin muhalif kanadı IRPT’nin faaliyetleri yasakladı. Batı bu kararı eleştirse de Tacik yetkililerin elinde, örgütün, ülkeyi istikrarsızlaştırmaya yönelik bir dizi girişimin arkasında olduğu ve üyelerinin İran ve Suriye’de eğitim aldığını defalarca dile getirdiklerini doğrulayan bilgiler bulunduğunu belirtti.

Saldırının faili 4 defa İran’a gitmiş

İçişleri Bakanlığı açıklamasında turistlere yönelik saldırının failinin, 33 yaşındaki IRPT üyesi Hüseyin Abdusamadov olduğu belirtildi. Açıklamada, 2014-2015 yıllarında İran’ın Mazenderan ve Kum vilayetlerine 4 kez giden Abdusamadov’un, İran’da ideolojik ve askeri sabotaj eğitimi aldığını kabul ettiği aktarıldı.

İran, suçlamaları reddetti

Öte yandan İran, Tacikistan’ın suçlamalarını reddetti. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, yaptığı açıklamada, “İran İslam Cumhuriyeti, bu olayla ilgili herhangi bir bağlantısı olduğunu veya İran topraklarında bu faaliyetler için teröristlerin eğitim aldığı bir üssün bulunduğu yönündeki iddiaları şiddetle reddediyor. Tacikistan’daki turistlere yönelik son saldırı da dahil olmak üzere, dünyadaki bütün terör eylemlerini kınıyoruz” ifadelerini kullandı.

Yaşanan bu gelişmeler son aylarda iyice kötüleşen Duşanbe-Tahran ilişkilerini daha da gerdi. Sözcü Kasımi, Tacikistan’ın Tahran Büyükelçisi’nin çarşamba günü Dışişleri Bakanlığı’na çağırılarak, Tacikistan’da turistlere yönelik gerçekleştirilen terör saldırısı sonrası İran aleyhine ortaya atılan yalan iddiaları protesto etti.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Kasımi, görüşmede, Büyükelçi’ye terör saldırısı ile ilgili yanlış adres gösterilmesinin tekfirci teröristleri, faaliyetlerini yapabilmeleri için teşvik edeceği, bununla birlikte mezhepçi çatışmaları derinleştiren gerginliklerin ve terör eylemlerinin artmasına sebep olacağının anlatıldığını kaydetti. Öte yandan İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Tahran yönetiminin olayın boyutlarını araştırmak üzere Tacikistan devletinin üst düzey yetkilileri ile işbirliği yapmaya hazır olduğunu açıkladı. Ancak olayın baş sorumlularından Abdusamadov’un İran’da eğitim aldığını itiraf etmiş olması sebebiyle İran’ın açıklamaları Tacikistan’da şüpheyle karşılandı.

Saldırı nasıl gerçekleşti

Tacikistan’daki ünlü Pamir yolu üzerinde 7 yabancı turist bisikletle seyahat ediyordu. Afganistan sınırına yaklaşık 80 km uzaklıktaki Dangara bölgesinde içinde silahlı kişiler bulunan bir araba tarafından saldırıya uğradılar. Saldırıda iki ABD’li, bir İsviçreli ve bir Hollandalı turist öldü. Bir İsviçreli ve bir Hollandalı ise yaralandı. Bir Fransız ise olaydan yara almadan kurtuldu. Tacik yetkililer, başta olayın ‘trafik kazası’ olduğunu açıkladı. Ancak, turistlere araba ile çarpan kişilerin daha sonra ‘bıçak ve ateşli silahlarla’ saldırdıkları ve turistlerden birinin bıçakla yaralandığı açıklandı.

Tacikistan polisi, şuana kadar Hüseyin Abdusamadov’un da aralarında bulunduğu dört şüphelinin gözaltına alındığını, güvenlik güçlerinin olayın sorumlularını bulmak için gerçekleştirdiği operasyonda çıkan çatışmalarda dört kişinin de ölü olarak ele geçirildiğini bildirdi. Örgüt, saldırıyı ‘Amak’ adlı web sitesinde yayınladığı yazılı bir metinle üstlendi.

Bununla birlikte ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise ABD’nin saldırıyı DEAŞ’ın gerçekleştirip gerçekleştirmediğini doğrulayamadığı belirtildi.