Kahire ve Washington, bölgedeki barış ve istikrarı desteklemek için yeni bir işbirliği mekanizması kurmaya karar verdiler. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri, ABD’li mevkidaşı Rex Tillerson ile dün Kahire’de görüşmeler yapıldığını duyurdu. Şükri, ‘iki artı iki’ formülü ve 2018 yılının ikinci yarısında iki ülke arasındaki stratejik diyalogun etkinleştirilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. ABD Dışişleri Bakanı Tillerson, ülkesinin Ortadoğu barış süreci ve terörizmin kökten yok edilmesi için Mısır’la birlikte çalışacaklarına söz verdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, dün Kahire’de ABD Dışişleri Bakanı’yla bir araya geldi. Sisi, barış sürecinin ana aktörü olarak ABD’ye uluslararası meşruiyet kararlarına uygun olarak müzakerelerin yeniden sürecini başlatma çağrısında bulundu. Sisi, Mısır’ın Filistin halkının haklarını garanti eden adil ve kapsamlı bir çözüme ulaşma konusundaki açık ve sağlam duruşunu yineledi. 4 Haziran 1967 tarihli sınırlara dayanan ve başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulması gerektiğinin altını çizdi.

Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi, görüşme ile ilgili yaptığı açıklamada, Tillerson’ın Mısır’ın ABD’nin önemli bir ortağı olarak önemini vurguladığını, Washington’ın ABD’nin uzun zamandır iki ülke arasında ilişkiyi güçlendirmek ve geliştirmek istediğini belirtti. Ülkesinin Mısır’ın yanında olduğuna dikkat çekerek terörle mücadelede Mısır’ı destekleme sözü verdiğini kaydetti.

Sözcü Radi, “Cumhurbaşkanı Sisi görüşmede iki ülke arasındaki güçlü bağlara dikkat çekerek bunu çeşitli alanlarda geliştirmeye devam etmenin önemini vurguladı” ifadelerini kullandı. Mısır’ın terörle mücadele çalışmalarının ele alındığı görüşmede Mısır’ın iki ülke arasındaki ekonomik işbirliğini geliştirmenin yanı sıra ekonomik ve sosyal kalkınma çabalarına paralel olarak ABD’nin Mısır’daki yatırımlarını artırmak istediğine işaret edildi.

Mısır Dışişleri Bakanı Şükri, mevkidaşı Tillerson’la yaptığı görüşme sonrasında ortak bir basın toplantısı düzenledi. Toplantıda, Mısır’ın ABD ile olan ilişkilerine öncelik verdiğini söyleyen Şükri, Mısır ve ABD arasındaki ilişkinin, bölgede istikrarın sağlanması için vazgeçilmez olduğunu belirterek Ortadoğu’daki barış çabalarını ilerletmek, Mısır’ın istikrarını ve gelişimini sağlamak için çalıştıklarını vurguladı.

Mısır ve ABD’li dışişleri ve savunma bakanlarının aynı anda hazır bulunacağı ‘iki artı iki’ şeklinde görüşmelerin yapılması konusunda ilerleme kaydedildiğini ifade eden Şükri, “İki ülke arasındaki ilişkilerin daha da gelişmesine olumlu katkıda bulunan bu öneriyi takdir ediyoruz. Mısır ile ABD arasında dışişleri bakanları düzeyinde gerçekleştirilecek olan stratejik diyalog görüşmeleri 2018’in ilk yarısında başlayacak” diye konuştu.

İkili ilişkilerin yönetiminin karşılıklı saygı, ortak çıkarlar ve iç meselelere müdahale etmeme ilkesine dayandığına dikkat çeken Mısır Dışişleri Bakanı, ülkesinin özellikle ekonomik reformlar ışığında ABD özel sektöründen aldığı yatırımları memnuniyetle karşıladığını belirtti. ABD’li şirketlere, iki ülke arasında umut vaat eden fırsatlar ve daha da güçlenen ilişkiler sunulması gerektiğinin altını çizdi.

Mısır ordusu tarafından Sina’nın terörist gruplardan temizlenmesi için yürütülen operasyonla ilgili de bilgi veren Samih Şükri, Mısır’ın şu anda Sina’da güçlü bir operasyon yürüttüğünü ve kendisini savunmak üzere terörizmi topraklarından silme çabalarına devam edeceğini kaydetti. ABD’nin terörle mücadele Mısır’ı desteklediğini belirten Şükri, iki ülke arasında terörle mücadelede kapsamlı bir koordinasyonun olduğuna atıfta bulunarak, “Bölgeyi istikrara kavuşturmak için birlikte çalışmaya devam etmek isteyen ortak bir vizyon ve arzumuz var” dedi.

Tillerson, ABD’nin Mısır’a verdiği destekle ilgili olarak Washington’ın Mısır’ın askeri yeteneklerini artırmaya yönelik bir milyar dolarlık yardım başlattığını kaydetti. Terörle mücadelede iki ülkenin ortak çabalarının altını çizdi. ABD’nin terörle mücadelede Mısır’ı destekleme sözü verdiğini belirten Tillerson, Cumhurbaşkanı Sisi’nin liderliğinde yaşanan ekonomik canlanmaya da övgüde bulundu.

Ülkesinin önümüzdeki yıllarda Mısır ile olan ilişkilerini güçlendirme konusundaki kararlılığını vurgulayan ABD Dışişleri Bakanı, “Mısır halkı DEAŞ ve diğer terör örgütleri tarafından terörist saldırılara maruz kaldı. Mısır uzun yıllar aşırılık yanlıları ile karşı karşıyaydı. Bizde bu saldırılara tepki verdiklerinde ve bu saldırılarla mücadelede Mısır’a ortak olduk” ifadelerini kullandı.

Mısır’ın terörle mücadeledeki rolüne övgüde bulunan Tillerson, Mısır’da sivil toplumun oynadığı rolün yanı sıra insan haklarının geliştirilmesinin önemine dikkat çekerek, “Mısır, DEAŞ ile mücadelede önemli bir üyeydi. Tek başına kendine yönelik tehditle mücadele ediyor. Bu yüzden Sina operasyonlarında Mısır’ı destekliyoruz” şeklinde konuştu.

Ülkesinin Mısır’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerini desteklediğini açıklayan Dışişleri Bakanı Tillerson, “Mart ayındaki seçimlerde, ABD ve diğer tüm ülkeler şeffaf bir seçim sürecini desteklemekte ve seçimlere katılımı teşvik etmektedir” dedi.

Mısır ile ortak vizyonda anlaşma olduğunu kaydeden Tillerson, güvenlik konularının istişareler ve stratejik diyalog yoluyla tartışılıp güçlendirildiği belirterek dışişleri ve savunma bakanları düzeyinde toplantılar düzenlenmesi yönündeki görüşmelerin sürdüğünü kaydetti.

Ülkesinin terörle mücadelede Mısır’ın ortağı olduğunun altını çizen ABD Dışişleri Bakanı, Mısır’ın DEAŞ’a karşı kurulan koalisyonda önemli bir ülke olduğuna dikkat çekti. Görüşmede, insan hakları meselesinin ele alındığını aktardı.

Uluslararası meseleler de gündemdeydi

Tillerson’ın gündeminde Trump’ın Kudüs kararı ve etkileri de vardı. ABD Dışişleri Bakanı, Trump’ın bu kararla Filistin’deki mevcut durumu değiştirmediğini söyledi. Kudüs’ün son sınırlarının Filistinliler ile İsrailliler arasında henüz belirlenmediğine işaret eden Tillerson, “Başkan Trump’ın bu ilanı barış sürecini güçlendirmeye ve ilerletmeye yöneliktir” dedi.

Mısır Dışişleri Bakanı ise konuyla ilgili açıklamasında ‘Filistin ve İsrail arasındaki çatışmayı sona erdirmenin’ gerekliliğini vurgulayarak, Mısır’ın bölgede barış ve istikrar sağlama çabalarını desteklemeye hazır olduğunu belirtti. Şükri, Mısır’ın müzakere sürecini kolaylaştırmak için ABD de dâhil tüm taraflarla temaslarını sürdürdüğünü ifade etti.

Libya meselesinde çözüm için Suheyrat Anlaşması temelinde Libya’nın siyasi sözleşmesinin imzalandığını vurgulayan Samih Şükri, Mısır ve ABD’nin Libya’daki eylem planını ve istikrarın sağlaması için seçimlerin yapılmasını desteklediğine işaret etti.

Tillerson, ABD ile Kuzey Kore görüşmelerin yapılması konusunda bir niyet olup olmadığı ve Mısır’ın Kuzey Kore ile ilişkilerini kesip kesmeyeceği hakkında sorulan bir soruyu, herhangi bir müzakerenin gerçekleşmesi öncesinde Kuzey Kore ile bir görüşme yapılması gerektiğine dikkat çekti. “Kuzey Kore ile diplomatik görüşmeler yapmak için henüz erken” ifadesini kullandı.
Tillerson ile Kuzey Kore krizini görüştüğünü söyleyen Şükri, Mısır’ın Pyongyang ile olan ilişkisinin diplomatik temsil ile sınırlı olduğunu vurguladı. Mısır Dışişleri Bakanı, küresel güvenliğin korunması gerektiği ve bölgedeki kriz için Japonya ile işbirliği yapılması çağrısında bulundu.