ABD Başkanı Donald Trump, dün, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) zirvesine katılmadan Filipinler’den ayrıldı. Zirveye katılması için Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’ı bıraktı. ABD Başkanı’nın 12 gün süren Asya gezisi, 5 Asya ülkesini kapsadı. İktidara geldiğinden beri bu bölgeye gerçekleştirdiği ilk ziyareti oldukça başarılıydı. Başkanlık uçağında kendisine eşlik eden gazetecilere verdiği demeçte, liderlerle yaptığı öğle yemeğinde zirve hakkında önceden açıklamalar yaptıklarını söyledi.
Salı sabahı Trump, Doğu Asya liderleriyle kısa bir toplantı yaptı. Açılış töreninden önce 18 ülkenin liderlerini de içine alan grubun geleneksel ortak fotoğrafını çekmeden önce Manila’dan ayrıldı.
Japonya, Güney Kore, Çin, Vietnam’a seyahatinden sonra son durağı Filipinler olan Başkan Trump, Manila’dan ayrılmadan önce Reuters tarafından aktarılan açıklamalarda, “En üst düzeyde birçok arkadaş kazandım. Çalışmalarımızın meyvelerinin şaşırtıcı olacağına inanıyorum. ABD’nin ticarete ama dengeli ticarete açık olduğunu açıkça belirttik.” Ifadelerinde bulundu.
Trump’ın yoğun geçen gezisinde, Kuzey Kore’nin nükleer dosyası gezinin önemi büyük bir parçasıydı.
Gezideki her durakta, ABD başkanı, dünyanın bu bölgeyle ticareti yeniden dengeleme arzusunu dile getirdi. ABD şirketlerine Asya pazarlarına güçlü bir şekilde açılmaları çağrısında bulundu. Turunu Japonya’dan başlatan Donald Trump, ABD ticaret açığını bölgedeki ülkelerle azaltma hedefi doğrultusunda gezisi boyunca ilerleme kaydettiğini, vurguladı.
Zirveye, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) üyesi 10 ülkenin temsilcileri katıldı. ABD’nin yanı sıra ayrıca Avustralya, Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Yeni Zelanda ve Rusya da katıldı.
Trump, Filipinli mevkidaşı Rodrigo Duterti ile yaptığı görüşmesinde, Selefi olan Başkan Barack Obama’yla sorun yaşayan Filipinli liderle görüşmesinin güzel geçtiğini söylerken “Manila’yla onun problemi vardı. Filipinlerle iyi ilişkiler kurmak önemlidir, bugün durum artık çözümlendi” dedi.
Kuzey Kore krizinin hakim olduğu tur sırasında Trump, tekrar tekrar Pyongyang rejimini eleştiren Japonya ve Güney Kore’yi memnuniyetle karşıladı.
Beyaz Saray, Çin’de 250 milyar dolardan fazla değerli ticaret anlaşmaları imzaladı.
Ancak analistler, birçok anlaşmanın bağlayıcı olmayan mutabakat belgeleri olduğunu belirtti.
Vietnam’daki bölgesel bir zirvede Trump, Kuzey Kore dosyasını açmaya başladı. Pyongyang’ı silah programından vazgeçmek için yardımcıları, stratejisinin bir parçası olarak uluslararası bir cephe oluşturmayı düşünüyorlardı.
Ancak Rusya’nın 2016 ABD seçimlerine müdahale etmesi sorunu, Trump’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Moskova’nın müdahale etmediği yönündeki iddiasını onayladığı düşüncesiyle tekrar ön plana çıktı.
Yargısız infazlarla gündemde olan ve kendi elleriyle bir kişiyi öldürdüğünü açıklayan Duterte ile Trump görüşmesinde, insan hakları ihlalleri çok az gündeme geldiği belirtildi.
Rus haber ajansı, Başbakan Dimitri Medvedev’in Salı günü yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ile Manila’da bir araya geldi ve “açık görüşlü bir kişi” olarak nitelendirdiği Trump’la bir akşam yemeğinden sonra yaptığı konuşmada ASEAN’ın kuruluşunun 50. yıldönümünü kutladıklarını, belirtti.
Başbakan, Rus-Amerikan ilişkilerinin on yıllardan beri en düşük seviyede olduğunu söyledi. ABD Rusya’yı düşman olarak ilan ederse ‘Rusya, sadece muhalefet olmakla kalmaz yeni yaptırımlar daa uygular.’ Dedi.
Manila’yı terk etmeden önce Trump attığı bir tweet’te, yaptığı tur sırasında “çok iyi arkadaşlar” kazandığını belirtti.
Manila’daki Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) liderleri ile yaptığı görüşmede, Trump toplantı gününün açılışında yaptığı konuşmada, bölgedeki ülkelerin “kaderlerini kontrol etmeleri ve kimseyi takip etmemeleri” gerektiğini söyledi.
Trump, attığı bir tweet’inde Asya turuyla ilgili ‘Gezi, adil ticaret anlaşmalarına yol açacak, Önceki yönetimlerden miras kalan korku şovları gibi olmayacak” dedi.
Trump Başkan olarak attığı ilk adımlardan biri, ABD eski Başkanı Barack Obama’nın liderliğinde imzalanan Trans-Pasifik Ortaklık Anlaşması’ndan çekilmek oldu. Anlaşmanın adı ” Pasifik Ortaklığı Üzerine Kapsamlı ve Aşamalı Anlaşma” olarak değiştirildi ve geri kalan 11 üye duraklayan sözleşmeyi sürdürmeye çalıştı. Trump, “Asya’da yaptığım geziden sonra ticaret alanımızda olan tüm ülkeler, kuralların değiştiğini biliyorlar. ABD’nin adil ve benzer şekilde davranması gerekiyor. “Ticaret açığı hızlı bir şekilde aşılmalıdır.” Dedi.
Trump, Washington’a döndüğünde “önemli bir bildiri” yayınlayacağını söyledi.