Kuzey Kore’nin nükleer ve balistik testleri durdurduğunu ilan etmesi üzerine, ABD – Kuzey Kore ve Güney ve Kuzey Kore zirvelerine hazırlık olarak ABD Başkanı Donald Trump, Kuzey Kore’nin bu tutumunu tebrik ettiğine dair bir tweet attı.
Kuzey Kore resmi haber ajansı KCNA, Kuzey Kore’nin, 21 Nisan’da füze atışlarını ve testleri durdurduğunu ve nükleer test sahasını kapattıklarını duyurmuştu.
Kore İşçi Partisi Merkez Komitesi toplantısı sırasında Başkan Kim Jong-Un, kuzeyde nükleer testlerin tamamen durdurulacağını, sahanın da tamamen kapatılacağını söyleyerek imzayı attı.
Kim Jong-Un yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Nükleer silahların operasyonel yapısı doğrulandı. Artık nükleer testler yapmaya, orta ve uzun menzilli füzeleri veya kıtalararası balistik füzeleri başlatmaya gerek duymuyoruz. Kuzeydeki nükleer test sahası görevini tamamlamıştır. Ülkemiz, yıllardır askeri birliği ve ekonomiyi geliştirmek için ‘eş zamanlı gelişme’ (Pyongjin) politikası izlemektedir, şu anda da büyük bir kuvvet konumundayız. Parti ve ulus,sosyalist ekonomiyi geliştirmeye odaklanmalı.Bu, partinin yeni stratejik politik çizgisidir.”
Diğer yandan iktidardaki İşçi Partisi Merkez Komitesi Cuma günü bütün üyeleriyle birlikte ‘Kore devriminin önemli bir tarihsel dönemi’ çerçevesinde ‘yeni bir evre’ tartışması için bir toplantı düzenledi.
ABD, Rusya ve Çin memnun
ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore Lideri arasında birkaç hafta içinde gerçekleşecek tarihi zirvenin ilk adımını oluşturan Pyonyang’daki bu önemli gelişme, Kuzey ve Güney Kore yönetimleri zirvesinden bir hafta kadar önce gerçekleşti.
Trump Twitter’da, Kuzey Kore’den gelen açıklama üzerine “Kuzey Kore ve dünya için çok iyi bir haber. Bu büyük bir gelişme! Zirveyi dört gözle bekliyorum” şeklinde bir yorumda bulundu. Zirvenin, Haziran ayı başında gerçekleşmesi bekleniyor.
Güney Kore’nin başkenti Seul de Kuzey Kore deklarasyonunu memnuniyetle karşılayarak, kararı, Kore Yarımadası’ndaki nükleer silahsızlanmaya karşı ‘önemli ilerleme’ olarak niteledi. Güney Kore Başkanlık Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamada ise şu ifadelere yer verildi: “Karar, önümüzdeki iki zirvenin (Kuzey Kore–ABD zirvesi ile Kuzey-Güney Kore zirvesi) başarısı için çok olumlu bir ortam oluşturulmasına da katkı sağlayacak.”
Pekin ve Moskova da Kuzey Kore’nin kararını destekleyenler arasında. Moskova, kararı, “Kore yarımadasında gelecek bir gerginlikten kurtulmak için önemli bir aşama” olarak değerlendirdi.
Rus Dışişleri Bakanlığı, bölgedeki gerginliğin azalması için Seul ve Washington’a ‘uygun önlemler almak’ suretiyle Kuzey Kore’nin olumlu adımına benzeri bir karşılık verme çağrısında bulundu.
AB ve Japonya temkinli
AB Dışişleri Bakanı Federica Mogherini, haberin ‘uzun zamandır beklenen olumlu gelişme’ olduğunu söyledi. Japonya Başbakanı Shinzo Abe de, Pyongyang’ın bildirgesini hoş karşılayarak, “Önemli olan, nükleer silah ve füzelerin gelişimini, doğrudan ve geri alınamazbir şekilde tamamen terk edip etmeyeceğidir. Karar bağlayıcı olmalıdır” şeklinde konuştu.
Pyongyang’a maksimum baskı yapılması gerektiğini söyleyen Japon Savunma Bakanı Itsunori Onodera, “Memnun değiliz. Çünkü Kuzey Kore ‘kısa ve orta menzilli balistik füzeleri terk etmekten’ bahsetmedi” açıklamasında bulundu.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ise, “Tüm nükleer ve balistik programın doğrulanmasını sağlamak için Pyongyang’ın somut adımlar atması şarttır” dedi.
Özellikle BM Güvenlik Konseyi, ABD, AB ve Güney Kore tarafından bazı yaptırımlara maruz kalmasına rağmen, Kim, görevi üstlendiğinden beri Pyongyang silah programında hızlı bir ilerleme kaydetmiş durumda.
Troy Üniversitesinden Daniel Pinso ise “Şüphesiz bu olumlu bir gelişmedir, ayrıca zorunlu bir adımdır.Ancak Kuzey Kore’nin silahların çoğalmasını durdurmak için önceki taahhütlerine geri dönüşüne yönelik yetersiz bir adımdır” değerlemdirmesinde bulundu.
Pyongyang, ‘yıllarca atom silahı için çalışmadıklarını, yalnızca olası bir ABD işgalinden kurtulmak için hareket ettiklerini’ vurguluyor. Kuzey Kore geçen yıl ABD topraklarına ulaşabilen kıtalararası balistik füze üretimi başlatmıştı. Füzeler, bugüne kadarki en büyük nükleer testini gerçekleştirdi.
Öte yandan Pyongyang, güvenliğiyle ilgili güvenceler karşılığında konu ile ilgili görüşme teklifinde bulundu.
Çarşamba günü ABD tarafından, ‘asılsız olduğunun tespit edilmesi durumunda, zirveyi iptal etmekten çekinmeyeceklerine’ dair bir açıklama da gelmişti.Trump’ın açıklamasında şu ibareler yer alıyordu: “Bu toplantının verimli olmayacağını fark edersek, katılmayacağız. Toplantının üretken olmadığını fark ettiğim takdirde, saygıyla toplantıdan çekilirim.”
Diğer yandan Cuma günü iki Kore arasında silahsız bölgede liderler arasında bir telefon hattı açıldı. Moon, 1950-1953 yılları arasında yaşanan ancak resmen bitiş ilanı yapılmadığından halen “ateşkes” durumunda olan Kore Savaşı’nı resmen sona erdirmek için bir barış anlaşması imzalama umudunu dile getirdi.