Ankara-Washington hattında gerilim tırmanıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın, Twitter üzerinden Türkiye’ye yeni tehditler savurmasının ardından Ankara da sessiz kalmadı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ABD’nin ek yaptırımlar uygulaması halinde Türkiye’nin misillemede bulunacağını açıkladı.
Washington, Ankara ile yaptığı söz ve ticaret savaşında üslubunu sertleştirdi. Washington yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump’ın “rahip” ve “büyük bir vatansever” olarak tanımladığı Andrew Brunson’ın serbest bırakılması için Türkiye’ye hiçbir şey ödemeyeceklerini açıkladı.
Trump, Twitter hesabı üzerinden, “Masum bir adamın serbest bırakılması için bir şey ödemeyeceğiz ama Türkiye’den kesinti yapacağız” cümlelerine yer verdi.
Bakan Pekcan: ABD yaptırımlarına, kurallara uygun şekilde karşılık vereceğiz
Türkiye ise bu açıklamalara sessiz kalmadı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, dün yaptığı açıklamada, ABD’nin Türkiye’ye yeni yaptırımlar uygulaması halinde, kendilerine (ABD’ye) karşılık verileceğini söyledi.
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre, Pekcan, “Türkiye olarak, ABD’nin aldığı tedbirlere, uluslararası ticaret hukukundan gelen haklarımızla ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına uygun olarak aynı şekilde karşılık verdik ve vermeye devam edeceğiz” diye konuştu.
ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin Perşembe günü Beyaz Saray’daki Bakanlar Kurulu toplantısında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin Andrew Brunson’ı serbest bırakmayı reddetmesi halinde daha fazla yaptırım uygulayacaklarını belirtti. Bu açıklamanın, Türkiye ile Washington arasındaki krizi körüklemesi bekleniyor.
Uzun yıllardır Türkiye’de görev yapan Brunson, terör suçlamasıyla tutuklanmıştı. Trump, Brunson’ın serbest bırakılması için defalarca çağrıda bulundu ve Ağustos ayında 2 Türk Bakan’a yaptırım uygulayarak, Türkiye’ye karşı önlemler aldı.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan ise dün, Türkiye’ye destek açıklaması geldi. Yapılan açıklamada, Türkiye’nin, geçici ekonomik zorlukların üstesinden geleceğine inandıkları vurgulanarak, tarafların arasındaki söz konusu anlaşmazlığı diyalog yoluyla çözülebileceğini umut ettiklerini açıkladı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lu Kang, ülkesinin Türk şirketleriyle piyasa kurallarına dayanan işbirliği projelerini imzalamayı desteklediğini dile getirdi.
Diplomatik fırtınanın merkezinde yer alan Brunson, geçtiğimiz ay casusluk ve terör suçlamaları nedeniyle için bir buçuk yıldan fazla bir süre tutuklandıktan sonra ev hapsine alındı. Mnuchin’den önce konuşan Trump, rahibi savunarak, Türkiye’yi işaret ederek, “Dost gibi davranmadılar” dedi.
Trump yine Twitter’dan tehdit etti
Trump, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “Türkiye, yıllar boyunca ABD’den faydalandı. Şimdi harika bir Hristiyan pastörümüzü tutuyorlar ki, ondan ülkemizi büyük bir vatansever rehin olarak temsil etmesini istemek zorundayım. Masum bir insanın serbest bırakılması için hiçbir şey ödemeyeceğiz. Biz Türkiye’den kesintiye gidiyoruz!” ifadelerine yer verdi.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin dolar karşısında değeri yüzde 40 oranında düşen TL’den krizinden daha güçlü kurtulacağını vurguladı.
Binlerce yatırımcının katıldığı kapalı bir konferansta konuşma yapan Berat Albayrak, Türkiye’nin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile görüşmelerinin olmadığını belirterek “Bundan sonra da yabancı para fonlamamızı küresel piyasalardan sağlayacağız” dedi. Albayrak’ın bu açıklamaları TL’nin dolar karşısında değer kazanmaya devam etmesini sağladı.
Öte yandan rahip Brunson’ın geleceği, belirsizliğini koruyor. Brunson’ın avukatı İsmail Cem Halavurt, İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesine verdiği dilekçeyle, 2. kez müvekkili hakkındaki “ev hapsi ve yurt dışı çıkış yasağı” kararına itiraz etti. Halavurt’un yaptığı itirazın reddedilmesinin ardından, İzmir 3. Ağır Ceza Mahkemesi de inceleyerek, Brunson’ın avukatının taleplerini reddederek, sanığın ‘ev hapsi ve yurt dışı çıkış yasağı’nın devamı yönünde karar verdi.
Pence gibi evanjelik Katolik olan ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, rahibin, Türkiye’deki dini baskının kurbanı olduğunu iddia etti. ABD’nin son açıklamaları, özellikle Salı gününden bu yana Ankara’nın aldığı önlemlerle birlikte değer kazanan TL’nin yeniden düşüşe geçmesine neden olabilir. TL’nin son günlerde yükselişine rağmen ekonomistler, Ankara-Washington hattındaki anlaşmazlıktan ve Erdoğan’ın ekonomi üzerindeki egemenliğinden kaygı duyuyor.
Geçtiğimiz ay Merkez Bankası, TL’nin değer kaybetmesine ve yükselen enflasyona rağmen faiz oranlarını artırmayı reddetti. Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın, Perşembe günü ofisinden yaptığı yazılı açıklamada, yatırımcılara, Türkiye’nin Temmuz ayında yüzde 16’ya ulaşan enflasyonla mücadele ve bütçenin kontrol altına alınması olmak üzere iki önceliğininin bulunduğunu belirtti.
Bu arada Erdoğan, Çarşamba günü Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile telefonda görüştü. Ankara’dan yapılan açıklamada, Erdoğan ve Macron’un ülkeleri arasındaki “ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesinin önemini” vurguladığını bildirdi.
Maliye Bakanı Berat Albayrak da Almanya Finans Bakanı Olaf Scholz ile telefonda görüştü. ABD’nin yaptırım kararları ve Türk ekonomisine karşı uygulamaları ele alan Albayrak ve Scholz, 21 Eylül’de bir araya gelecek.