ABD Başkanı Donald Trump’ın bu hafta başlarında Doğu Guta’daki Duma kentini hedef alan kimyasal saldırıya cevap olarak, Suriye rejimine ait hedefleri vurma tehdidinden birkaç saat sonra, Suriye rejimi, olası bir saldırıdan kaçınmak için kuvvetlerinin yerini değiştirirken, Suriye’deki Tartus Deniz Üssünde demirlemiş duran Rus savaş gemileri de üsten ayrılarak açık denize çıktı.

Trump, Twitter hesabı üzerinden “Rusya, Suriye’yi hedef alan füzeleri vuracağına söz verdi. Hazırlan Rusya, çünkü geliyorlar. Üstelik güzel, yeni ve akıllılar. Kendi halkını öldüren ve bundan keyif alan ‘Gazla Öldüren Hayvan’ ile işbirliği yapmaman gerekiyor” uyarısını yapmıştı.

Rejim, aktif savaş uçaklarının yerini değiştirdi

ABD yetkilileri Reuters’a verdikleri demeçte, füze rampaları, mühimmat ve aktif savaş uçaklarının yerinin rejim tarafından değiştirildiği bilgisini verdi. Yetkililer tarafından başka yorum yapılmadığı için, muhtemel bir ABD askeri saldırı planının, rejimin bu hareketliliğinden etkilenip etkilenmeyeceği net değil.

Rejim ve müttefikleri hava ve deniz üslerini boşalttı

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Trump’ın tweet atmasından birkaç saat sonra yaptığı açıklamada, rejimin müttefiki olan güçlerin hava ve deniz üslerini boşalttığını bildirdi.

AFP’ye konuşan SOHR Direktörü Rami Abdurrahman, rejim güçleri tarafından, Şam’ın kuzeydoğusundaki Kalamun bölgesinde bulunan Dumeyr ve es-Sin üslerinin ve Şam civarındaki Cumhuriyet Muhafızları liderlerinin yer aldığı üslerin tahliye edildiğini bildirdi.

Abdurrahman, bu merkezlerde sadece nöbetçilerin kaldığını, rejimin IL-76 ve SU tipi aktif uçaklarını Lazkiye’de Rusya tarafından kullanılan Hımeymim üssü ve Hama askeri havaalanına gönderdiğini de belirtti.

ABD Akdeniz’e uçak gemisi gönderiyor

ABD Donanması tarafından yapılan yazılı açıklamada, ‘USS Harry Truman Uçak Gemisi’ ve beraberindeki 7 savaş gemisini Akdeniz’e sevk edildiği bildirildi.

ABD donanmasına ait USS Donald Cook destroyeri de, kimyasal silah saldırısından iki gün sonra Kıbrıs’ın Larnaka limanından ayrıldı ve şu anda Suriye’yi kolayca hedef alınabileceği bir bölgede bulunuyor.

Tartus kentindeki Rus deniz üssünden Rus savaş gemileri çekildi

En önemli gelişme, Suriye’nin Tartus kentindeki Rus deniz üssünden Rus savaş gemileri ve ticari gemilerinin çekilmesiydi.

Kullanıcılara yüksek çözünürlükte uydu görüntüleri sağlayan ‘Image Satellite International (ISI)’ şirketi uydudan çektiği fotoğraflarla, Rus savaş gemilerinin deniz üssünden ayrıldıklarını ortaya çıkardı.

Şirket, birkaç gün arayla çektiği fotoğraflarla, normal günlerde 12 Rus askeri veya ticari gemisinin bulunduğu üste, Çarşamba günü birkaç denizaltı hariç birçoğunun üstü terk ettiğini gözler önüne serdi.

Yayınlanan bir uydu fotoğrafında limanda demirlemiş 8 gemi gösterilirken, 11 Nisan akşamı çekilen başka bir fotoğrafta bir denizaltı hariç bu ticari ve savaş gemilerinin çoğunun artık aynı yerde bulunmadığı görüldü.

Trump: Ağır bedel ödeyecekler

ABD Başkanı’nın, Duma’da kimyasal silah saldırısının meydana gelmesinden saatler sonraki tehdidi sadece bu değildi. Trump, Suriyeli muhaliflerin kontrolü altındaki Doğu Guta’nın Duma kentine yapılan ‘pervasızlık’ olarak nitelendirdiği kimyasal saldırı sonrasında Suriye rejiminin ‘ağır bedel’ ödeyeceği sözünü verdi.

Duma’da yaşananları, ‘hiçbir gerekçesi olmayan insani felaket’ olarak nitelendiren Trump, “Bölge, soruşturma ve tıbbi yardım için acilen açılmalıdır” ifadelerini kullandı.

Beyaz Saray: Suriye konusunda henüz son karara varılmadı

Ancak Beyaz Saray tarafından Çarşamba günü yapılan açıklamada, Başkan Trump’ın, kimyasal saldırıya tepki olarak henüz Suriye’de bir eylem planı oluşturmadığını duyurdu.

Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders, Beyaz Saray’daki basın brifinginde, Suriye’de rejimin düzenlediği kimyasal silah saldırısıyla ilgili değerlendirmelerde bulunarak, “Önümüzde birkaç seçenek var, bunları değerlendiriyoruz ve bu seçeneklerin hepsi masada. Henüz o noktada son karara varılmadı” dedi.

Trump ve Macron yakın temasta

Trump ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un geçtiğimiz gün gerçekleşen telefon görüşmesinde, Duma’daki kriz ele alındı.

Beyaz Saray’dan konuyla ilgili yapılan yazılı açıklamada, Trump ile Macron’un, 7 Nisan’da Suriye’deki acımasız kimyasal silah saldırısına nasıl karşılık verileceğine ilişkin koordinasyonu ele aldıkları belirtildi.

İki ülke de, Suriye’de kimyasal silah kullanımına dair ‘reddedilemez kanıtlar’ sunulması halinde Suriye’yi vuracaklarını söyleyerek tehdit etmişti.

Macron, Suriye ile ilgili kararlarını gelecek günlerde açıklayacak

Fransa’nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi François Delattre, New York’taki BM Genel Merkezi’nde gerçekleşen son toplantıda, ülkesinin kimyasal silah kullanımına karşı ceza getirilmesi için elinden gelen her şeyi yapacağını söylerken, Macron ise Suriye ile ilgili kararlarını gelecek günlerde açıklayacaklarını belirtti.

Moskova’dan sağduyu çağrısı

Diplomatik olarak, Moskova, Trump’ın tehdidinden sonra, Esed rejimine olası bir saldırıyı uzaklaştırmak ve durumu sakinleştirmek için tonunu değiştirdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova’ya atanan 17 yeni büyükelçinin güven mektubunu aldığı törende yaptığı konuşmada sağduyu mesajı vererek, “Dünyada durum giderek kaotik hale geliyor, umarım sağduyu hakim olur” diye konuştu.

Putin, Netanyahu ile görüştü

Putin, ayrıca İsrail Başbakanı Netanyahu ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirerek Suriye uyarısı yaptı. Putin, görüşmesinde İranlı milisler de dahil rejim güçlerinden 14 kişinin ölümüne neden olan İsrail savaş uçaklarının Humus bölgesindeki Tayfur (T-4) askeri hava üssünü bombalamasını ele aldı.

Putin, Netenyahu’ya, ‘Suriye’yi istikrarsızlaştıracak ve güvenliği zedeleyecek adımlardan kaçının’ ifadelerini kullandı.

“Biz Twitter diplomasinin katılımcısı değiliz”

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD Başkanı Donald Trump’ın sosyal medya üzerinden Rusya’ya yönelik tweetleri hakkında “Biz Twitter diplomasinin katılımcısı değiliz. Ciddi yaklaşımların destekçileriyiz. Daha önce de olduğu gibi, kırılgan olan bir duruma zarar verebilecek adımlar atmamanın önemli olduğuna inanmaya devam ediyoruz” yorumunda bulundu.

ABD, Şayrat Hava Üssü’nü, 59 Tomahawk Land füzesi ile vurmuştu

ABD, 20’si çocuk en az 80 sivilin hayatını kaybettiği İdlib’teki Han Şeyhun’da meydana gelen kimyasal silah saldırısının ardından rejimin bu saldırıyı düzenlerken kullandığı hava üssünü vurarak yanıt vermiş, Humus kentindeki Şayrat Hava Üssü’nü, 59 Tomahawk Land füzesi ile vurmuştu.

Beklenen olası saldırının, rejimin bir daha kimyasal silah kullanmayacağından emin olman için özel kimyasal silah altyapısını hedeflemesi düşünülürken, bu saldırıların zehirli gaz bulutu yayma olasılığı da dahil olmak üzere çok fazla risk taşıyabileceği de dile getiriliyor.

Washington’daki Savaş Araştırmaları Enstitüsü’nden Jennifer Cafarella, muhtemel hedeflerden birinin Şam’ın kuzeydoğusundaki el-Dumayr askeri hava üssü olacağını dile getirdi.