Tunus yerel seçimlerinin güvenlik güçleri ve askeri personel için düzenlenen ilk aşamasına katılımın zayıflığı, seçmenler ve siyasi taraflar arasındaki güven krizini ortaya koydu. Siviller ikinci aşama olarak gerçekleşecek seçimlerde gelecek Pazar oy vermeye hazırlanıyor.
Güvenlik güçleri ve askeri personel için yapılan ilk aşamada ise katılım oranı yüzde 12’de kaldı. Birçok siyasi parti, güvenlik güçlerinin boykotunun, iktidardaki koalisyon güçlerine duyulan güven krizinin yansıması olduğunu belirtiyor. Boykot, siyasetin önemli sosyal ve ekonomik krizlerin çoğunu çözememesine ve çoğu partinin seçim vaatlerini yerine getirememesine tepki olarak ortaya çıktı. Analistler sivil seçmenin de boykota katılabileceğine dikkati çekiyor.
Sol muhalefet partisi Tunus Halk Cephesi Sözcüsü Hamma Hammami, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada “Tunus’ta yerel yönetimin mekanizması olarak ilk kez gerçekleşecek belediye seçimlerine katılma isteksizliği, Tunus’u sadece tekrar eden krizlerden çıkaramayan ve çıkarlarına hizmet eden siyasi partilerin işine yarayacak. Onlarda zaten oy sandıklarında cezalandırılmaktan korkuyorlar. Tunusluların yönetim sistemini değiştirmek için sandıklara gitmemeleri halinde bu partiler hesap vermekten kurtulmuş olacaklar” ifadelerini kullandı.
Siyasi analist Muhammed el-Difi, güvenlik güçleri ve askeri personelin belediye seçimlerine katılma konusundaki isteksizliğinin, Tunusluların bu seçimden sonra pazar günkü seçime girme isteksizliğiyle ilgili çeşitli parti listelerinin duyduğu kaygılarını gizlemediğini söyledi. Seçim kampanyalarının çalkalanmasına ve Tunusluların bunlarla zayıf etkileşimi de dâhil, seçimleri boykot edeceklerine işaret eden birkaç göstergenin varlığını vurguladı.
Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Muhammed el-Talili Mensuri güvenlik güçleri ve askeri personelin katılımı için gerçekleştirilen ilk seçimde ulaşılan nihai rakamın yüzde 12’yi geçmediğini doğrulayan bir basın toplantısı düzenledi.
Resmi rakamlara göre, 36 bin 495 kayıtlı güvenlik ve askeri personel arasında sadece 4 bin 492’si seçime katıldı.
En yüksek katılım, yüzde 23’lük bir oranla, tarihi lider Habib Burgiba’nın doğum yeri olan Monastır şehrinde olurken, Tunus’un kuzey batısındaki Cendube’de yüzde 5’lik bir rakam kaydedildi. En düşük katılım ise seçmen sayısının 28’i geçmediği Tunus’un güneydoğusundaki Tatavin şehrinde gerçekleşti.
Güvenlik güçlerinin ve ordunun belediye seçimlerine zayıf katılımına ilişkin Müdahale Birimleri Sendikası Sözcüsü Mehdi eş-Şavuş yaptığı açıklamada “İçişleri Bakanlığı’nın koyduğu 12 saatlik çalışma süresi personelin oy kullanmasını kesintiye uğrattı” ifadelerini kullandı.
“Arap Baharı” adıyla anılan süreçten demokratik kazanımlar elde ederek ve istikrarını koruyarak çıkmayı başaran Tunus, 6 Mayıs’ta devrimden sonraki ilk yerel seçimler için sandığa gidiyor.
Orta Doğu’nun ve Arap dünyasının en demokratik ve çoğulcu anayasalarından birine 2014 yılında imza atan Tunus, temsilin yerel yönetimde başlaması ve yerel yönetimin güçlendirilmesini öngören anayasanın 14. maddesini, 6 Mayıs’ta gerçekleştirmeye hazırlanıyor.
Anayasa sonrasında hazırlanan yeni seçim kanununda yer alan, aday listelerinde kadın-erkek eşitliği, gençlerin ve engellilerin temsilinin artırılması gibi maddeler bu yerel seçimde hayata geçiyor.
Tunus’ta 2011 yılındaki devrimin ardından, 24 vilayet ve bunlara bağlı yerel yönetimlerde yürütme tarafından atanan valiler görev yapıyor.
Sınav niteliğinde seçim
Tunus’ta siyasi aktörler en son 2014 yılında parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri için sandıklarda halkın karşısına çıktı.
Tunus’ta gerçekleşen cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinde, kaybedenlerin iktidarı barışçıl bir biçimde devretmesi demokratik yönde ilerleme kaydedilmesini sağladı. Ancak, peş peşe gelen DEAŞ saldırıları ve seçimlerden birinci çıkan Nida Tunus Partisi’nde yaşanan istifalar yeni bir yönetim krizine yol açtı.
Tunus’ta iki ayrı toplum kesimini temsil eden, muhafazakâr ve İslami eğilime sahip Nahda Hareketi ile merkez sol Nida Tunus partileri, sivil toplum temsilcileri ve diğer küçük partileri de yanlarına katarak yeni bir ulusal uzlaşı hükümeti kurdu. Ancak, çok parçalı hükümetin işsizlik, kalkınma gibi vaatleri sağlayamaması ve ülkede süren ekonomik bunalıma çözüm getirememesi, kamuoyunda yoğun tepkiye yol açtı.
Tunus’ta 6 Mayıs’ta kurulacak sandıklar, siyasi partilerin son dönemde yürüttükleri politikalar ve 2019’da gerçekleşmesi planlanan parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri için de bir sınav niteliği taşıyor.