Ankara, ABD Başkanı Donald Trump ve Mike Pence’in rahip Andrew Brunson’un serbest bırakılmaması halinde Türkiye’ye yaptırım uygulanacağına dair tehditte bulunmasının ardından yaşanan son krizi aşarak iki ülke arasındaki ilişkiyi kurtarmanın mümkün olduğunu düşünüyor.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Daily Sabah Gazetesi’nde yayınlanan son günlerde gerilen Türkiye-ABD ilişkilerini ele alan makalesinde, Türkiye’nin güvenlik endişelerinin anlaşılması halinde iki ülke arasındaki ilişkileri kurtarmanın hâlâ mümkün olduğunu dile getirdi.
Kalın söz konusu makalesinde, “ABD yönetiminin, Türkiye’nin güvenlik endişelerini anlaması durumunda, bu ilişkiyi kurtarmak ve ileri götürmek hâlâ mümkün olabilir. Ancak NATO müttefikimizin, sınırlarımızın içinde ve dışında milli güvenliğimizi tehdit eden adımlarını görmezden gelemeyiz. Türkiye’yi tehdit etmek, ilişkilere zarar vermek dışında hiçbir sonuca hizmet etmez” ifadelerini kullandı.
ABD-Türkiye arasındaki ilişkileri geren olaylar
Türkiye ve ABD arasındaki ilişkiler, Washington’un Suriye’nin kuzeyindeki YPG militanlarına destek vermesi, Fethullah Gülen’i iade etmek istememesi, ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımları ihlal ettiği gerekçesiyle Halkbank eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla’yı tutuklu yargılaması ve casusluk suçlamasıyla Türkiye’de yargılanan ABD’li rahip Andrew Brunson’un serbest bırakılmaması nedeniyle gerildi.
Gülen Hareketi ve PKK adına suç işlediği, casusluk yaptığı iddiasıyla hakkında 35 yıl hapis cezası istenen Brunson’ın tutukluğunun, sağlık sorunları dikkate alınarak ev hapsine çevrilmesinin ardından ABD’den tepkiler gelmişti.
Trump, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “ABD, büyük bir Hristiyan, aile babası ve muhteşem bir insan olan Papaz Andrew Brunson’ın uzun süreli tutukluğu nedeniyle Türkiye’ye geniş yaptırımlar uygulayacak” ifadelerini kullanmış, ABD Başkan Yardımcı Mike Pence de Dışişleri Bakanlığı’nda katıldığı bir programda, Türkiye’ye aynı tehdidi yöneltmişti.
Bunun ardından, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Amerikalı mevkidaşı Mike Pompeo ile yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye’nin kimsenin tehdidine boyun eğmeyeceğini vurgulayarak, hukuk kurallarının istisnasız herkes için geçerli olduğunun altını çizmişti.
“Trump ve ekibinin tehditleri müttefiklik hukukuna aykırı”
CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da, ABD ile Türkiye arasında yaşanan Rahip Brunson kriziyle ilgili yorumda bulunarak, “Trump ve ekibinin tehditleri müttefiklik hukukuna aykırıdır. Milli Kurtuluş Savaşı sonunda bağımsızlığını kazanmış bir ülkenin vatandaşları için bu mesajlar asla kabul edilemez” diye konuştu.
Brunson hakkında hazırlanan iddianame Mart ayında kabul edildi
Mart ayında, İzmir’de Gülen Hareketi ve PKK adına suç işlediği iddiasıyla tutuklu bulunan ABD uyruklu din adamı Andrew Craig Brunson hakkında ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlediği’ ve ‘devletin gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etmek’ suçlamasından 35 hapis cezası istemiyle hazırlanan iddianame kabul edilmişti.
Brunson aleyhinde hazırlanan iddianamede, rahibin Gülen hareketinin liderlerinin takma isimlerini bildiği, onlarla görüştüğü, İzmir’deki Diriliş Kilisesi’nde Gülen ve PKK’yı öven provoke edici konuşmalar yaptığı ve İzmir’de Kürtlerin yaşadığı bölgelerde ‘Kürt Mesih Kilisesi’ni kurduğu suçlamalarına yer verildi.
İddianamede ayrıca, Brunson’a ait CD’lerde Gülen hareketinin toplantılarına katıldığı ayrıca Suriye’nin kuzeyindeki Kobani’ye defalarca gittiğinin görüldüğü de belirtilirken, “Bir din adamı kisvesi altında Brunson’un faaliyetleri papaz statüsüyle hiç uyuşmuyor” ifadelerine yer verildi.
16 Nisan’da ilk kez hakim karşısında çıkan Brunson, tüm iddiaları reddetmiş, Gülen hareketi veya PKK ile hiçbir ilgisi olmadığını öne sürmüştü.