Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), dün hükümetin bir yıl önce başarısız darbe teşebbüsünün akabinde 21 Temmuz 2016 dan beri uygulanan OHAL’in üç ay süreyle uzatılması için sunduğu tezkereyi onayladı. Türkiye muhalefetinden, AB’den ve Batı’daki Türkiye müttefiklerinden uzatılmaya eleştiriler geldi.
OHAL’in ikinci yılda da devamını sağlamak için, dün yapılan meclis oturumunda, hükümetin sunduğu tezkereyi çoğunluğunu AK Parti’nin oluşturduğu meclis kabul etti.
Türkiye, cumartesi günü başarısız darbe girişinin birinci yıl dönümü münasebetiyle muhteşem bir yürüyüşe ve törenlere sahne oldu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan kutlama etkinlikleri esnasında darbe girişiminin tekrar edeceği, olağanüstü halin ülkedeki hak ve hürriyetlere aykırı olmadığı, sadece ‘Fethullah Gülen örgütü mensuplarının kurumlardan temizlemeği hedeflediği’ uyarısında bulunarak, ülkede terör tehlikesinin giderileceği zamana kadar olağanüstü halin uzatılacağını duyurdu.
Geçen yıl ilan edilen olağanüstü halden bu yana, Gülen’le bağlantısı iddiasıyla 50 bin kişi tutuklandı, 150 bin kişi devlet birimlerinden, devletini genel ve özel kurumlarından ihraç edildi. Bundan dolayı Erdoğan’ın, muhaliflerinin hepsinden kurtulma hususunda darbe teşebbüsünü istismar etmesi Türkiye muhalefeti ve AB nezdinde geniş kaygı uyandırdı.
OHAL’in ikinci yılına girmesi, hükümetin ‘temizlik’ diye adlandırdığı hamlenin devam edeceği gösteriyor.
Türkiye makamları, darbe girişimiyle ilgili 127 kişinin gözaltını alınmasını emretti. Aynı şekilde Emniyet güçleri dün geniş çaplı operasyonla Tekirdağ ilinde, içlerinde iş adamı, gazeteci ve kadınlarında bulunduğu 115 şahsı gözaltına aldı.
Bu gözaltı emirleri, ‘ByLock’ uygulaması sebebiyle ortaya çıktı.
Buna paralel olarak, Türk hükümetinin başarısız darbe girişiminin ardından, kamu sektöründen atılan kişilerin durumlarını araştırmak için kurduğu komisyon, müracaatları almaya başladı. OHAL kapsamında ordudan ve kamu sektöründeki görevinden atılanların sayısı 142 bini geçti.
Komisyon, işine iadesini veya tazminatını belirlemek için ayrılanların itirazlarını almaya dün başladı. Komisyonun görevi iki ay sürecek.
İşlerinden ayrılan binlerce kişi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne şikayette bulundular. Türkiye Adalet Bakanlığı, mahkemenin yaklaşık 25 bin memur tarafından sunulmuş dilekçelerin yarısını reddettiğini duyurdu. Fakat, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden bir açıklama gelmedi.
OHAL’i reddeden CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, adalet, basın ve ifade özgürlüğünü isteyen iki milyona yakın kişinin katıldığı Ankara’dan başlayıp İstanbul’da son bulun 25 gün süren adalet yürüyüşünün ardından, caddelerdeki protestoları artırmaya hazırlandıklarını duyurdu.
Kılıçdaroğlu, Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın yürüyüşü ‘terör yürüyüşü’ olarak nitelemesini reddetti. Kılıçdaroğlu Times gazetesine verdiği röportajda, “Ben korkmuyorum. Bu ülkedeki demokrasinin önemli eksikliği var. Ülke Erdoğan’a karşı pozisyon alan birine ihtiyaç duyuyor. Ana hedefimiz Erdoğan’ı sarayından çekip indirmektir. Biz bunu yapmaya kararlıyız” dedi. Pek çok kez Erdoğan, Kılıçdaroğlu’nu yürüyüşü Gülen taraftarlarını desteklemek için tertip etmekle suçladı. Kılıçdaroğlu şöyle dedi, “Biz darbe teşebbüsünün karşısında olduk. Yürüyüşümüzü halkın demokrasi mücadelesi olara adlandırıyoruz. Burada darbe teşebbüsünden faydalanan Saray’ın uyguladığı bir darbe var. Darbe girişiminden beş gün sonra Erdoğan olağanüstü hal ilan etti. Biz bunu ‘Saray Darbesi’ olarak isimlendiriyoruz.”
Bu bağlamda Avusturya Dışişleri Bakanı Sebastian Kurz, Türk otoritelerinin muhalefeti baskı altına almaları sebebiyle Avrupa Birliği’ne katılımla ilgili olarak Türkiye’yle yapılacak herhangi bir müzakereyi ülkesi adına şiddetle reddettiğini yeniledi. Kurz, haftalık Avusturya dergisi News’e yaptığı açıklamalarda, Brüksel’deki Avrupa Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda, Türkiye’nin AB içinde yerinin olmadığına, Erdoğan’ın sadece açıklamalarının reddedilmediğini, bilakis muhalefete baskısı, hapisteki binlercesine eziyeti, hakiki tehlike olan özgürlüğü kısıtlaması gibi ürettiği politikalarının da reddedildiğini söyleyerek, Avrupalı mevkidaşlarını ‘tutumunu desteklemeye ve Ankara ile bütün müzakerelerin durdurulmasına’ çağrı yaptı.
Erdoğan, cumartesi günü darbe girişiminin yıldönümünde büyük bir kalabalık karşısında darbecileri hainlikle niteleyip, kellerinin alınacağını vaat ederek şöyle söyledi, “Onlar gün yüzü görmeyecekler. Onlar Amerika Guantanamo hapishanesinde olduğu gibi mahkemelere tek tip elbiseyle getirileceklerdir.”