Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) dün yaptığı açıklamada Irak eski Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin tedavi olmak için gittiği Berlin’de bir hastanede hayatını kaybettiğini açıkladı.
Irak’ta cumhurbaşkanlığı makamındaki ilk Kürt olan Celal Talabani art arda iki dönem seçilerek 2005- 2014 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturdu. 2012 yılında kalp sektesi geçirerek komaya giren lider akabinde felç oldu. Talabani, Almanya’da tedavi gördükten sonra Süleymaniye’de bir hastaneye getirilerek tedavisine burada devam edildi. Bir ay önce sağlık kontrolleri için gittiği Almanya’daki bir hastanede 84 yaşında hayata gözlerini kapadı.
Talabani’nin ölümü üzerine Erbil’de bayraklar yarıya indirilerek bölgede bir hafta yas ilan etti. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani, “Hepimiz için büyük bir kayıp, ben de dostumu ve birlikte mücadele etme fırsatı yakaladığım kardeşimi kaybettim” dedi.
İbadi, Talabani’nin ailesine taziyelerini sundu
Irak Cumhurbaşkanı Haydar İbadi, Talabani’nin ölümünden dolayı büyük üzüntü duyduğunu söyleyerek ailesine taziyelerini sundu. İbadi onu mücadeleci bir şahsiyet olarak niteleyerek şunları söyledi, “İçinde bulunduğumuz bu şartlarda onun aklına ihtiyacımız vardı.”
Celal Talabani kimdir?
Celal Hüsameddin Nuri Gafur Talabani 1933 yılında Erbil’in Köysancak iline bağlı Kelkan köyünde doğdu ve ilköğrenimini burada tamamladı. Babası Kadiri Tarikatının şeyhi ve ‘Talabaniyye Tekkesi’nin lideriydi.
Talabani’nin siyasete çocuk yaşlarda atıldığı söylenebilir. 14 yaşına geldiğinde Mesud Barzani’nin babası Molla Mustafa’nın Kürdistan Demokratik Partisi’ne katıldı. 1954 yılında partinin merkez komitesine seçildi. O Barzani’nin yakın adamlarından biriydi.
Talabani 1959 yılında Bağdat’ta Hukuk Fakültesini bitirdikten sonra Irak ordusuna katıldı. 1961 yılında ‘Kürdistan’ gazetesinin editörü oldu. Burada Abdülkerim Kasım hükümeti tarafından takibata uğradı.
Celal, 1961 yılında gerçekleşen Eylül Devriminde önemli rol oynadı. Kürtler, Irak askerlerini Kürdistan Bölgesinden kovarken Talabani askeri gücün komutanlarından biriydi. 1963’te yeni hükümet lideri Abdüsselam Arif’le yapılan barış görüşmelerinde Kürt heyetinin lideriydi. O Kürt sorununu dünyaya duyurmak istiyordu bu nedenle aynı yıl Mısır’a giderek Cemal Abdunnasır’la görüştü. Oradan Cezayir’e gitti ve Ahmed bin Bella’yla bir araya geldi. Talabani Kürt topluluğuna destek bulmak amacıyla Avrupa’ya da geziler düzenledi.
1970 yılında Kürt şair İbrahim Ahmed’in kızı Hero’yla evlendi. Bu evliliğinden iki oğlu dünyaya geldi. Aynı yıl Mayıs ayında Kürtler ile Irak Hükümeti arasında anlaşma sağlanınca Talabani Kürtlerin temsilcisi oldu. 1975 yılına kadar Beyrut, Kahire ve Şam’da bulundu.
Talabani 1975 Haziran’ın da arkadaşlarıyla beraber Kürdistan Yurtseverler Birliği’ni(KYB) kurdu. 1976’da Kürt hareketinin yeni yol haritasını açıklayarak partinin Genel Sekreteri oldu. 80’li yıllarda Baas rejimine karşı savaşta, Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) ve diğer Kürt örgütlerle koordinasyonu sağladı. 1986 yılında İdris Barzani’yle birlikte ‘Kürdistan Cephesi’nin kurulmasında önemli rol oynadı.
1991 yılında bu çabalar sonuç verdi ve Duhok, Süleymaniye ve Erbil şehirleri Irak ordusundan alındı. Sonraki yıllarda Mesud Barzani’yle Kürdistan Bölgesel Yönetimini kurdu.
Celal Talabani’nin Saddam Hüseyin’e karşı muhalefette ve onun 2003’te devrilmesinde önemli bir rolü vardı. Aynı zamanda çatışan tarafları uzlaştırmada Talabani çok mahir bir şahsiyetti.