İran Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Velayeti, balistik füze programı ve Tahran’ın bölgesel rolü konusunda Batı ile herhangi bir diyaloğu bir kez daha reddetti.

Konunun, İran’ın iç meselesi olduğuna dikkati çeken Velayeti, İran’ın kendisini savunmak ve bölgesel müttefiklerini desteklemek için başkasından izin istemeyeceğini vurguladı. İran Atom Enerjisi Örgütü Başkanı da ABD yönetimini, nükleer anlaşmayı askıya alan herhangi bir tarafa karşı güç mekanizmaları kullanabilecekleri hususunda dolaylı olarak tehdit etti.

Ali Ekber Velayeti, Esed rejimi Dışişleri Bakanı Faysal Mikdat ile İran’ın Batı Asya bölgesi politikası hakkında yaptığı görüşmede “İran bölgedeki desteğini ve aktif varlığını sürdürüyor” dedi. Tahran’ın müttefiklerine destek sağladığını belirten Velayeti, “Direniş hattı, bölgedeki ilk söz hakkına sahiptir” ifadelerini kullandı. Mehr haber ajansının aktardığına göre, İranlı yetkili, ülkesinin “iç işlerine herhangi bir müdahaleye izin vermeyeceğini” söyledi.

Yetkili ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’ın “güçlerini Suriye’den geri çekme” kararından vazgeçtiğini belirterek, “Şam, ABD güçlerinin Suriye topraklarında kalması veya bu topraklardan çekilmesi seçeneğine sahip değil” dedi. Velayeti, aynı zamanda ABD ve müttefiklerinin, 7 yıl boyunca Suriye’deki meşru iktidarı işgal etmeye çalıştığını vurguladı.

Nükleer anlaşmanın yenilenme şartı kapsamında Trump’ın, Avrupa ülkelerine “bölgesel rolü ve balistik füze programları dolayısıyla Tahran ile müzakere” için verdiği son tarih yaklaşırken Velayeti, ABD Başkanı’nın attığı adımların öneminin azaldığına da dikkati çekti. Bu noktada Ali Ekber Velayeti, Trump’ın ifadelerinin ‘çelişkili ve mantıksız olmasından dolayı değersiz” olduğunu söyledi.

Geçtiğimiz Çarşamba günü İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Ankara’daki üçlü Suriye zirvesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e, İran’ın nükleer anlaşmaya bağlılığını” yinelediğini ifade etti. Ruhani ayrıca, nükleer anlaşmadan fayda sağlayamaması halinde ülkesinin yeni bir karar alacağını söyledi. Putin ise Suriye’deki müttefiki İran’a “tüm tarafların nükleer anlaşmaya bağlı kalmasının önemini” bildirdi. Rus lider, “nükleer anlaşmaya yönelik herhangi bir zararın, bölgesel ve küresel düzeydeki diplomasiye darbe vuracağını” vurguladı.

Öte yandan Mehr haber ajansının aktardığına göre, İran Atom Enerjisi Örgütü Başkanı Ali Ekber Salihi, ülkesinin “nükleer anlaşmayı zayıflatmak ve anlaşmaya yeni şartlar getirmek için çalışan herkese karşı güç mekanizmaları kullanabileceğini” açıkladı.

Salihi, ABD’ye atıfta bulunarak “Tahran, nükleer anlaşmanın askıya alınması için çalışan taraflara ‘özel bir ders’ verecek” dedi. Ülkesinin önümüzdeki dört ay boyunca uluslararası düzeyde “tehlikeli virajlarla” karşı karşıya kalacağını söyleyen Ali Ekber Salihi, bu sürecin istenildiği şekilde üstesinden gelmek zorunda olduklarını kaydetti.

Atom Enerjisi Örgütü Başkanı Salihi, 5 Nisan’da örgütün bazı yetkilileriyle bir araya geldi. Ali Ekber Salihi, ABD Başkanı tarafından verilen müddetin yaklaşmasıyla nükleer dosyayı yönetmek için Ruhani’nin manevi bir politika üzerinde ısrarcı olduğunu ifade etti. Bu bağlamda yetkili, farklılıkları gündeme getiren konuları dikkate alarak, ulusal uzlaşı ve uyum ile bu zor dönemi aşmada zorlanıldığını söyledi.

Salihi’nin bu sürpriz açıklaması ilk değil. Öyle ki Atom Enerjisi Örgütü Başkanı 22 Ağustos 2017 tarihinde de ülkesinin, karar verilmesi halinde Fordo tesisinde yüzde 20 oranında uranyum zenginliğine geri dönüleceğini belirtmişti. Ancak yetkili, bu adımın atılmasının “tercih edilmediğini” de kaydetmişti. Aynı dönemde Trump da “Nükleer Enerji Örgütü’nün tavrının 6 ay içerisinde değişeceğini bilmelisiniz. Çatışma ve meydan okuma konusunda karar alınması halinde, zamanımız mevcut ve elbette bir sürpriz yapabiliriz” demişti.

İran’ın, “ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilme” senaryolarına dair ise Salihi, “Atom Enerjisi Örgütü’ndeki görevimiz, işin yeniden başlaması için hazırlık yapmaktır. Fordo tesisinde bin 44 santrifüj mevcut. Dört gün içerisinde gaz enjekte edilebilir ve yüzde 20 oranında zenginlik sağlanabilir” açıklamasında bulundu. Ağır su reaktörüne atıfta bulunan Ali Ekber Salihi, bu reaktörün tasarım sürecinin bittiğini belirterek, “Bu reaktör, Çinli, ABD’li ve 5+1 grubundaki uzmanlar tarafından desteklenmekte. 3 yıl içerisinde reaktörün piyasaya sürülmesini umuyoruz” açıklamasında bulundu.

Atom Enerjisi Örgütü Başkanı Salihi ayrıca, örgütün ülkenin güneyindeki Buşehr’de iki yeni nükleer reaktörün inşası üzerinde de çalışıldığını açıkladı.

İran’ın uluslararası düzeyde “zorlu bir yıl” ile karşı karşıya kalacağını söyleyen Ali Ekber Salihi, bu yılın Trump’ın dolambaçlı yılı olduğunun altını çizdi. Salihi, İran’ın beklenen ABD- Kuzey Kore nükleer müzakereleri konusundaki endişelerini de dile getirerek, “İki ülke arasındaki müzakereler gizemli ve karmaşık. Ancak sonuçları, ülkemizin çalışmalarında ihtiyatlı olmasını ve ülke için önemli kararlar almasını gerektirecek” dedi.