ABD’nin başkenti Washington’daki Federal Temyiz Mahkemesi, geçtiğimiz Cuma günü Irak’taki ABD güçlerince tutuklanan DEAŞ’lının akıbeti hakkında alınan bir mahkeme kararını görüşmek üzere ilk duruşmasına başladı. ABD haber kaynaklarının aktardığına göre, DEAŞ’lıların arasında ABD vatandaşları da bulunuyor.
Kaynaklar, 28 Nisan’da ABD Başkanı Donald Trump’ın söz konusu DEAŞ militanını Irak’a göndermek istediğini belirtti. Aynı şekilde bu durumun, Adalet Bakanlığı’nın bir önceki duruşmadaki temyiz kararının arkasındaki neden olduğu ifade edildi. Nitekim kaynaklar, Trump’ın söz konusu DEAŞ militanı için Iraklı liderlerle temasa geçtiğini de açıklarken, militanın ülkesine döndüğünde adil bir yargılanmadan geçeceğinin güvencesini aldığını vurguladı.
Washington Post gazetesinin dünkü haberine göre söz konusu mevzu, Federal Temyiz Mahkemesi’ne ulaşan, ayrıca ABD anayasasınca bir ABD’linin özgürlüğü ve ABD vatandaşının güvenliğinin korunması konuları arasındaki denge açısından nadir bir durum.
Bu bağlamda Adalet Bakanlığı Temsilcisi James Burnham, temyiz başvurusunu değerlendiren Hakim Sri Srinivasan’dan “diplomasi ve askeri açıdan yürütülen bu karmaşık meselenin incelenmesi için” hükümetin şartları sağlamasını istedi.
Öte yandan Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği’nde (ACLU) temsilci avukat Jonathan Hafetz, “Bu iade için antlaşma ya da yasalar açısından yasal bir dayanak olmalı. İade, özel bir hükümet anlaşması gibi olmamalıdır” dedi.
Hafetz, “Hükümet, bir ABD vatandaşını tutuklayıp başka bir ülkeye teslim etmemelidir” ifadelerini kullandı.
Geçtiğimiz hafta Federal Mahkeme, söz konusu DEAŞ’lı milisi korumak için müdahalede bulundu. Öyle ki mahkeme, Pentagon’un milis başka bir ülkeye teslim edilmeden 72 saat içerisinde konuyu ACLU temsilcisine bildirmesi gerektiğini açıkladı. Bu bağlamda avukat olası bir itirazda bulunabilecekti.
Nitekim Pentagon, Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) teslim olmasından bu yana söz konusu milisi “düşman savaşçı” olarak adlandırmakta.
Aynı şekilde geçtiğimiz hafta Federal Mahkeme Hakimi Tanya Chutkan, Pentagon’u “DEAŞ’lı milisi başka bir ülkeye teslim etme konusunda engelleyemeyeceğini” açıklarken, Pentagon’un avukatlarla görüşmesinin önemine vurgu yaptı. Nitekim bu sebeple ACLU temsilcisi ise Washington’daki Federal Temyiz Mahkemesi’ne itirazda bulundu.
Hakim, durumu çözüme kavuşturamadığını, çünkü Pentagon’un milisi başka bir ülkeye teslim edeceğinden emin olmadıklarını söyledi. Hakim ayrıca, Pentagon’un söz konusu DEAŞ’lıyı ABD’ye teslim edebileceğini ya da serbest bırakabileceğini ifade etti.
Hakim Tanya Chutkan tarafından yayınlanan 8 sayfalık bir bildiriye göre, Pentagon mahkemenin kararını engelleyebilir. Aynı şekilde hakim bildiride, Pentagon’un başka bir ülkeye iade veya suç davranışları gibi konularda teslim için gerekli yasal kanıtları sağlaması gerektiğini vurguladı.
Öte yandan Pentagon avukatları, hakimin açıklamasından önce ulusal güvenlik ve dış ilişkiler ile ilgili kaygı taşıdıklarını ifade etti. Nitekim aktarılana göre, bu durum, bir kimsenin başka bir ülkeye teslimi konusunda geçerli bir neden olabilir.
Ancak hakim yaptığı açıklamada, bu iki durumun “yetersiz argüman” olduğunu vurguladı.
Geçtiğimiz Cuma günü, Federal Temyiz Mahkemesi hakimi, söz konusu DEAŞ’lının Irak’taki varlığının gönüllü olmadığını açıkladı.
ABD vatandaşlarının anayasal haklarının sorumluluğunu üstlenen hakim, DEAŞ’lının Irak’taki ABD hükümeti güçlerinden yardım almak için ABD vatandaşlığına başvurduğunu belirtti.
Yetkili, söz konusu kişinin Irak’a gönderilmek istemediğini, sadece yardım talep ettiğini kaydetti. Washington Post’un aktardığına göre, Pentagon, Temyiz Mahkemesi’ni “DEAŞ’lının ABD’da bulunmaması” konusunda ikna etmesi için güçlü yasal argümanlara ihtiyaç duyuyor.