Nakliyat ve petrol sektöründeki kaynaklara göre, ABD’nin Mayıs ayında nükleer anlaşmadan çekileceği ve Tahran’a yeniden yaptırım uygulanacağını ilan etmesinin ardından Haziran ayında Hindistan’ın İran’dan ithal ettiği ham petrol oranında düşüş yaşandı.
Reuters’ın haberine göre, veriler, Hindistan’ın Mayıs ayında günde 705 bin 200 varil İran petrolü ithal ettiğini gösterirken bu rakamın Haziranda günlük 592 bin 800 varile gerilediğine işaret etti. Buna göre kısa süre içerisinde petrol ithalatında yüzde 16’lık bir düşüş gözlemlendi. İran’ın Çin’den sonra en büyük ikinci petrol ithalatçısı olan Hindistan, rafineri şirketlerinden İran’ın petrol kaynaklarına alternatif bulmalarını istedi. Çünkü Hindistan ABD’nin yeni yaptırımları gereği, İran’dan petrol ithalatını kesmek zorunda kalabilir.
Özel şirketler petrol ithalatını düşürdü
Hindistan hükümeti, geçtiğimiz ay rafineri şirketlerinden İran petrolü ithalatında büyük kesintiler olması veya tamamen durmasına karşı hazırlıklı olmalarını talep etti. Özel rafineri şirketleri tarafından yapılan düşük alımlar, Hindistan’ın İran petrolü ithalatını azaltmış olsa da, devlet şirketleri alımlarını artırdı. Veriler göre, Hindistan’daki rafineri kapasitesinin yaklaşık yüzde 60’ını oluşturan devlet rafineri şirketlerinin günlük 5 milyon varillik kapasiteye ulaştı.
Devlet rafineri şirketlerinin İran’dan petrol alımları geçtiğimiz yıl Haziran ayına kıyasla bu yıl Haziran ayında yüzde 10 artarak 454 bin varil seviyesine ulaştı. Hindistan’ın devlet rafineri şirketleri, İran’ın doğal gaz sahasını geliştirme hakları konusunda bir anlaşmazlık üzerine 2017-2018 mali yılında İran’dan petrol ithalatını kesmişti. Ancak, İran’ın nakliyat masraflarını üstlenmesi ve geri ödeme süresini 60 güne uzatmasının ardından Nisan ayında yeniden başladı. Bu adım mali yılda ithalatın artırılmasına yönelik yeni planlar yapılmasını sağladı.
Devlet ait rafineri şirketleri ithalatı artırdı
Verilere göre, mevcut mali yılın Nisan-Haziran arası döneminde Hindistan’ın İran petrolü ithalatı bir önceki döneme göre yüzde 24 artışla yaklaşık 647 bin varile ulaştı. Bununla birlikte veriler, devlet rafineri şirketlerinin günlük yaklaşık 191 bin 700 varil olan ithalatının bu dönemde iki katına çıkarak yaklaşık 413 bin 400 varile yükseldiğini gösterdi.
Hindistan’ın Haziran ayında petrol ithalatının yıllık bazda yüzde 10.1 artışla 4.82 milyon varile ulaştığına işaret eden veriler, Meksika, ABD ve Azerbaycan’ın yanı sıra Ortadoğu’daki diğer tedarikçilerden petrol alımlarında yükseliş olduğunu gösterdi. Aynı şekilde bu veriler, Hindistan’ın İran’dan yaptığı petrol ithalatının bir önceki yıla göre yüzde 19.5 oranında arttığını ortaya koydu.
Ham petrol fiyatları düştü
Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’i yeni ek vergiler uygulamakla tehdit etmesi ve Libya’nın petrol ihraç etme konusunda önemli bir konuma sahip limanlarının yeniden açıldığını açıklamasının ardından Çarşamba günü dünya çapında ham petrol varil fiyatı 2 doların üstünde bir düşüş yaşadı. 2.06 dolar gerileyen ham petrol fiyatı varil başına 76.80 dolara düştü. ABD ham petrolü varil başına 75 sent düşüşle 73.36 dolara geriledi.
Petrolde Libya kaybı
Libya’da mücbir sebep halin ilan edilmesiyle çalışmaları askıya alınan 4 petrol limanının Trablus’taki Ulusal Petrol Şirketi (NOC) tarafından mücbir sebep halinin kaldırılmasıyla yeniden çalışmasıyla petrol fiyatlardaki düşüşe katkıda bulundu. Şirket tarafından yapılan açıklamada, limanlardan yapılan üretim ve ihracatın ‘önümüzdeki birkaç saat içinde kademeli olarak normale döneceği’ belirtildi.
NOC, geçtiğimiz pazartesi günü yaptığı açıklamada, Libya’nın ham petrol üretiminin, limanların kapanmasının ardından Şubat ayındaki kaydedilen en yüksek oran olan 1.28 milyon varil seviyesinden 527 bin varil seviyesine gerilediği belirtilmişti. Bu olumsuz hava, ABD’nin İran petrol ihracatına yönelik yaptırımlarını hafifletebileceğine dair sinyaller verdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Salı günü yaptığı açıklamada, bazı ülkelerden gelen talepler doğrultusunda Washington’un İran’ın petrol ihraç etmesini önlemek için Kasım ayında uygulayacakları yaptırımlardan bu ülkeleri muaf tutulabileceğini söylemişti.