Türkiye’de dün yapılan Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimlerinin ardından, ülkede Cumhurbaşkanına geniş yetkiler veren yeni başkanlık sistemine geçiliyor.

Yeni Cumhurbaşkanlığı sistemine dair öne çıkan özellikler şunlar:

Başbakanlık makamı kaldırılıyor ve yürütmeye ait tüm yetkiler, Cumhurbaşkanına aktarılıyor. Cumhurbaşkanı hem devletin, hem de hükümetin başı oluyor.

Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcılarını, Bakanları ve üst düzey hükümet yetkililerini atama yetkisine sahip oluyor.

Değişiklikler, Cumhurbaşkanı’nın yargının işine doğrudan müdahale etmesini sağlayacağı gibi Cumhurbaşkanı yargıda görevlendirme ve atamalar yapan Hakimler ve Savcılar Kurulu’ndaki (HSK) 6 üyeyi doğrudan veya dolaylı olarak seçebilecek.

Anayasal reforma göre, ‘ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması’ gibi durumlar halinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal (OHAL) ilan edilebilecek. Cumhurbaşkanı, konu meclise getirilmeden OHAL kararı alma yetkisine sahip olacak.

TBMM, yasa ve mevzuatın değiştirilmesi veya yürürlükten kaldırılması yetkisini elinde tutarken, Cumhurbaşkanı’nın çalışmalarını denetleme yetkisi de olacak.

Türkiye’deki yeni sistemde, Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimleri her beş yılda bir yapılacağı gibi Cumhurbaşkanlığı süresi iki dönemle sınırlandırılıyor. Bir kişi, 5’er yıldan en fazla iki dönem ve toplamda 10 yıl Cumhurbaşkanlığı yapabiliyor.

Cumhurbaşkanlığı seçiminin galibi Erdoğan (64), 12 yıl Başbakanlık yaptıktan sonra 2014 Ağustos ayında yapılan seçimlerle başlayan mevcut Cumhurbaşkanlığı görevi sayılmayacağı için teorik olarak 2028 yılına kadar Cumhurbaşkanlığı görevinde kalabilir.